رابطه حافظه فعال خواندن با درك متن نوشتاري دانش آموزان دوره دوم متوسطه با نگاهي زبان روانشناختي

The relationship between reading working memory and reading comprehension of Iranian second-cycle high school students from a psycho-linguistic viewpoint

اين مطالعه پژوهشي تركيبي است جامعه آماري آن پژوهش، دانش آموزان دختر پايه يازدهم نواحي 1 و 2 شهرستان رشت در سال تحصيلي 98 - 1397 بودند و از آن ميان، 120 نفر به عنوان نمونه آماري براي اجراي مقدماتي و نهايي و به شيوه نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل آزمون درك متن نوشتاري (محق قساخته) و نسخه بومي سازي شده آزمون حافظه فعال خواندن دانمان و كارپنتر (1980 ، برگرفته از قوامي لاهيج، 1397) بود. پس از اجراي نهايي آزمون درك متن نوشتاري و نيز اجراي نسخه بوم يسازي شده آزمون حافظه فعال دانمان و كارپنتر،داده ها با دو آزمون همبستگي پيرسون و رگرسيون تجزيه و تحليل شدند. نتايج نشان دادند كه نمره هاي درك متن نوشتاري با نمره كلي آزمون حافظه فعال خواندن(67 / α =0) و نيز با نمر ه هاي مولفه اندوزش اين آزمون، همبستگي مثبت و معنادار دارند (59 / α =0) و برعكس با نمر ه هاي مولفه پردازش اين آزمون رابطه معناداري ندارند(17/ α =0). مي توان وجود رابطه مثبت و معنادار ميان درك متن نوشتاري با مولفه اندوزش حافظه فعال خواندن را به پيروي از سووانسن و برنينگر (1995) چنين تبيين كرد كه عملكرد افراد در درك متن نوشتاري و حافظه فعال كلامي توسط نظامي با گنجايش كلي هدايت ميشود. بر همين اساس، حافظه فعال روي درك متن نوشتاري اثرگذار است، زيرا مقياسي براي گنجايش ذخيره سازي در انواع تكليف هاي كلامي فراهم مي آورد. يعني با توجه به نقش مهارت درك متن نوشتاري در فهم مطالب آموزشي و با توجه به رابطه بين درك متن و حافظه فعال، مي توان با تقويت حافظه فعال به عملكرد بهتري در درك متن رسيد. پيامدهاي يافته ها مورد بحث قرارگرفته اند.

This mixed-methods research studies the relationship between reading working memory and reading comprehension among high school students from a psycho-linguistic view. The research population included all 11th grade female students of high schools in Rasht in 1397-98. The research sample consisted of 120 female students who took part at the pilot and final study and they were selected through convenience sampling method. The research tools were the researcher-made reading comprehension test and the nativised version of Daneman & Carpenter’s working memory (taken from Ghavāmi, 1397). After final distribution of the researcher-made reading comprehension test and the nativised version of Daneman & Carpenter’s working memory test among the participants, data were analyzed, using the Pearson correlation and Regression. The results showed there is a significant positive relationship between the reading comprehension test scores and those of storage component of working memory (r =0/59) and reading working memory (r =0/67), while there was no relationship between the reading comprehension test scores and the scores of processing component of working memory (r= 0/17). Following Swanson and Berniger (1995), the significant positive relationship between reading comprehension scores and those of storage component of working memory could be justified, saying that, the people’s performance on reading comprehension and verbal working memory is directed by a system with a general capacity. Accordingly, working memory could affect reading comprehension, since it provides a measure for the capacity of storage in different verbal tasks. Considering the role of reading comprehension in understanding instructional materials, and having in mind the relationship between reading comprehension and working memory, it could be said that the performance on reading comprehension could be improved through strengthening working memory. The implications of the findings would be discussed.