بررسي برخي پاسخ‌هاي رشدي و فيزيولوژيكي گياه دارويي چيا (Salvia hispanica L.) به رژيم‌هاي مختلف رطوبتي

Evaluation of some growth and physiological responses of Chia (Salvia hispanica L.) to various moisture regimes

گياه چيا به دليل وجود تركيبات آنتي‌اكسيداني در برگ و به ويژه محتوي بالاي امگا-3 در دانه­ هاي آن، به‌تازگي در سرتاسر جهان اهميت اقتصادي زيادي پيدا كرده است. اين درحالي است كه تاكنون اطلاعات كافي در زمينه شيوه ­هاي مديريت زراعي اين گياه در مزرعه بخصوص تأثير دسترسي به آب در مراحل توليد و استقرار آن، وجود ندارد. به‌منظور بررسي تأثير رژيم­هاي مختلف رطوبتي بر برخي صفات رشدي و فيزيولوژيكي گياه دارويي چيا، آزمايشي در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در سه تكرار در گلخانه پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه تهران ، واقع دركرج انجام شد. تيمارها شامل رژيم هاي رطوبتي در چهار سطح 66(شاهد)، 57، 43 و 35 درصد ظرفيت زراعي خاك بودند. نتايج نشان داد كه رژيم ­هاي مختلف رطوبتي تأثير معني­ داري بر اغلب صفات مورد بررسي داشت. صفات محتواي نسبي آب برگ، بيوماس كل بوته، ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد شاخه جانبي و سطح برگ نهايي با افزايش شدت تنش خشكي كاهش يافتند، بطوريكه حداقل مقدار اين صفات در سطح رطوبتي 43 درصد ظرفيت زراعي خاك به دست آمد. بالاترين درصد نشت يوني غشاء و وزن خشك ريشه در سطح رطوبتي 43 درصد ظرفيت زراعي خاك به ­دست آمد. كمترين ميزان فلورسانس كمينه در سطح رطوبتي 66 درصد ظرفيت زراعي و در مقابل كمترين عملكرد كوانتومي فتوسيستم II در سطح رطوبتي 43 درصد ظرفيت زراعي خاك مشاهده شد. بطور كلي با توجه به سير نزولي تغييرات صفات رشدي و فيزيولوژيكي چيا در پاسخ به كاهش رطوبت خاك و عدم تحمل تنش شديد رطوبتي، به ­نظر مي ­رسد اين گياه در مرحله رشد رويشي نيازمند تأمين رطوبت كافي جهت حفظ كاركرد غشاء و فرايندهاي فتوسنتزي باشد.

Chia (Salvia hispanica L.), has achieved economic importance due to the products which are obtained from its leaves with antioxidant capacity and especially its seeds, because they contain omega 3. However, there is a lack of information on optimal agronomic management practices and especially the influence of water availability on its establishment and production. To evaluate the effect of various moisture regimes on some growth and physiological parameters of the medicinal plant of chia, a greenhouse experiment conducted at the university of Agriculture and natural Resources of Tehran, based on randomized complete blocks design with three replications.The treatments incorporate moist regimes that have been applied at 66, 57 and 43 and 35% Levels of soil Field capacity. Results demonstrated that diverce moisture regimes had a meaningful influence on most pre-examined parameters. Relative water content (RWC), the total biomass of plant, plant height, accessory branch, node number and the ultimate Leaf area decreased with increasing drought stress such that the lowest value of stated parameters is obtained in the 43% soil Field capacity. Also the highest value of ELI and root weighthad been obtained through 43% soil Field capacity. The lowest value of Fo and Fv/Fm was observed and affiliated with 66% and 43% soil Field capacity, respectively. Generally, concerning the decreasing trend of growth and physiological parameters of chia in response to drought stress and intolerance in severe water stress, it seems, in the growing stage, it needs to sufficient moisture to maintain the membrane function and Photosynthetic processes.