بررسي‌هاي كاني شناسي و ميانبارهاي سيال در كانسار طلاي زرشوران، شمال تكاب، شمال‌ غرب ايران

Mineralogy and fluid inclusion investigations in the Zarshuran gold deposit, north of Takab, NW Iran

كانسار طلاي نوع كارلين در زرشوران در فاصله 30 كيلومتري شمال شهرستان تكاب، استان آذربايجان­غربي، شمال غرب ايران واقع است. واكنش سيال­هاي كانه­ساز با كربنات­ ها و شيل­ هاي ميزبان منجر به تشكيل و گسترش پهنه ­هاي دگرساني دِكربناتي، آرژيلي، آلونيتي، سيليسي، و سولفيدي در منطقه مورد بررسي شده است. بر اساس بررسي­هاي ميكروسكوپيكي و مزوسكوپيكي صورت گرفته بر نمونه­ هاي مغزه حفاري، كانه­سازي طلا در ارتباط با پيريت­ هاي طلادار و آرسنيك­دار بوده است كه طي دو مرحله تشكيل شده ­اند. مجموعه كاني­هاي مربوط به اين مراحل شامل پيريت آرسنيك­دار، رالگار، ارپيمنت، سينابر، استيبنيت، و اسفالريت كلوفرم به­ همراه مقادير كمتري سولفوسالت (تتراهيدريت و گچليت)­ به صورت همرشدي با ژاسپروئيد و كوارتز هستند. بررسي­هاي ريزدماسنجي بر روي ميانبارهاي سيال دوفازي غني از مايع در كوارتزهاي خودشكل هم رشد با سولفيدهاي طلادار نشان داد كه سيال­هاي كانه­ ساز داراي ميانگين دماي همگن شدگي (Th) حدود 260 درجه سانتي­گراد و شوري­ 9/2 در صد وزني معادل نمك طعام هستند. روند تغييرات شوري و Th ميانبارهاي سيال را مي­توان با تلفيقي از آميختگي و رقيق شدن سيال­هاي كانه­ ساز با آب­هاي زيرزميني با خاستگاه جوي توضيح داد. اين فرآيندها احتمالاً علت اصلي ناپايداري كمپلكس ­هاي طلادار و از اين رو، نهشت طلا در رگه/رگچه­ ها هستند. همچنين، براساس فشارهاي به دست آمده از يافته ­هاي ريزدماسنجي، عمق­ هاي برآورد شده براي تشكيل كانسنگ در گستره 160 تا 300 متر و فشار 40 تا 75 بار هستند كه با بعضي ذخاير طلاي نوع كارلين همخواني دارد. بطوركلي، يافته­ هاي زمين­ شناسي، كاني­ شناسي، بافتي و ريزدماسنجي شواهد كافي را براي قرارگيري كانه ­زايي طلاي زرشوران در زمره كانسارهاي طلاي نوع كارلين فراهم مي­ نمايند.

The Zarshuran Carlin-type gold deposit is located about 30 km north of Takab, West-Azarbaidjan Province, NW Iran. Interaction between the ore-forming fluids and the host carbonates and shales resulted in development of the decarbonatization, argillic, alunite, silicic, and sulfide alteration zones in the study area. Based on mesoscopic and microscopic studies on drill core samples, gold mineralization is mainly associated with Au-bearing pyrite and arsenic-containing pyrite generated during two stages. The mineral assemblages associated with these stages are As-bearing pyrite, realgar, orpiment, cinnabar, stibnite, and colloform sphalerite together with lesser amounts of sulfosalts (tetrahedrite and getchellite) intergrown with jasperoid and quartz. The microthermometric studies on liquid-rich 2-phase fluid inclusions in euhedral quartz crystals intergrown with the Au-bearing sulfides showed that the ore-forming fluids had an average homogenization temperature (Th) and salinity of about 260°C and 9.2 wt% NaCl equivalent, respectively. The variation trends in salinity and Th of fluid inclusions could be explained by a combination of mixing and dilution of ore-bearing fluids with subsurface waters of meteoric origin. These processes were likely the principal cause for instability of Au-bearing complexes and hence gold deposition in the veins/veinlets. In addition, on the basis of the obtained pressures from microthermometric data the estimated depths for ore formation were within the range of 160 to 300 meters correlated with 40 to 75 bars, which is in agreement with some known Carlin-type gold deposits. In general, the geological, mineralogical, textural, and microthermometric data provided sufficient evidence to categorize the gold mineralization at Zarshuran as ­­­­­­­Carlin-type .