بررسي عملكرد مخزن سد گراتي با رويكرد پويايي هاي سيستم

A System Dynamics Approach to Analyze Reservoir Operation of Gerati Dam (Iran

يكي از رويكردهاي مهم مطرح در تخصيص منابع آب استفاده از رويكرد پويايي هاي سيستم است. در اين تحقيق با استفاده از مدل پويايي سيستم در محيط VENSIM مدل تخصيص آب سد مخزني گراتي بررسي شد. اطلاعات ورودي مدل، شامل اطلاعات پايه هواشناسي و هيدرولوژي منطقه طرح، نياز آبي منطقه پاياب سد (در اين تحقيق، حقابه زيست محيطي و كشاورزي) و مشخصات هندسي مخزن سد است. مدل تهيه شده در محيط VENSIM قادر است با تحليل اطلاعات ورودي و براساس معادله پيوستگي (بيلان آب مخزن)، حجم تنظيمي مخزن براي تامين نيازهاي آبي پاياب سد را با توجه به حداكثر كمبود مجاز دوره محاسبه نمايد. نتايج تحليل عملكرد مخزن سد حاكي از آن است كه سد گراتي مي تواند با اولويت تامين حقابه زيست محيطي، آب مورد نياز در بخش كشاورزي را نيز با توجه به الگوي كشت منطقه در مساحتي بالغ بر 1217 هكتار در 25 سال اول و در مساحتي بالغ بر 1050 هكتار در 25 سال دوم دوره بهره برداري بهطور مطمين تامين نمايد. همچنين در نتيجه احداث سد گراتي، درآمد خالص هر مترمكعب آب كشاورزي از 671 ريال به 2604 ريال افزايش پيدا خواهد كرد. بهعلاوه پس از اجراي طرح مي توان علاوهبر تامين كل علوفه مورد نياز در شرايط فعلي منطقه، 18550 واحد دامي بهميزان واحد دامي فعلي منطقه اضافه نمود تا علاوه بر كارآفريني براي اهالي، وضعيت اقتصادي روستاييان بهبود يافته و موجبات ثبات آن ها در روستا فراهم آيد.

One of the important approaches to allocate water resources is system dynamics approach. In this research, the water allocation from the Gerati Dam reservoir was investigated using the system dynamics approach. Model input data included meteorological and hydrological data, downstream water demands (in this study, environmental and agricultural demands) and reservoir geometry. The model developed in the VENSIM software is able to calculate the volume of water being released from Gerati dam based on input data and continuity equation (water balance of reservoir) to supply downstream demands with respect to the maximum allowable lack. The analysis of the reservoir performance indicated that the Gerati dam can prioritize the environmental demand and then supply the water needed in the agricultural sector, according to the cropping pattern, in the area of 1217 hectares for the first 25 years and in the area of 1050 hectares for the second 25 years of the operating period. Also, as a result of the construction of the Gerati dam, net revenue per cubic meter of agricultural water will increase from 671 Rials to 2604 Rials. In addition, after the implementation of the plan, in addition to providing the total forage required in the present situation, 18550 livestock units could be added to the current livestock units of the region to make entrepreneurship for the residents and improve the economic situation of the villagers.