بررسي انتشارات علمي استان آذربايجان شرقي و دلالت‌هاي آن براي سياست‌گذاري منطقه‌اي علم و فناوري

A Study of the Scientific Publications of East Azerbaijan Province and its Implications for Regional Policy-making of Science and Technology

توسعه و انتشار دانش از كاركردهاي اساسي نظام‌هاي منطقه‌اي نوآوري است و تحليل انتشارات علمي يكي از ابزارهاي مطالعه و ارزيابي اين كاركردها است. هدف اين پژوهشِ كاربردي كه با روش مطالعات اسنادي و كتاب‌سنجي انجام شده است، مطالعه منطقه‌اي انتشارات علمي در استان آذربايجان شرقي و بررسي ميزان تطابق موضوع‌هاي اين انتشارات با اولويت‌ها و مسائل استان است. در اين مطالعه مقاله‌هاي پژوهشي دانشگاه‌هاي استان آذربايجان شرقي مورد بررسي قرار گرفته است كه طي يك دهه گذشته در دو پايگاه استنادي آي‌‌اس‌‌سي و وب‌ آو ‌ساينس نمايه شده‌اند. يافته‌ها نشان مي‌دهد مجموع تعداد انتشارات علمي استان پس از سال 1395 روندي نزولي دارد. بيشترين تعداد انتشارات علمي مربوط به زمينه علوم پايه و پزشكي است (64 درصد) و زمينه هنر و علوم انساني و اجتماعي- با وجود تعداد بالاي دانشجويان- كمترين سهم از مجموع مقاله‌هاي استان (11 درصد) را به خود اختصاص مي‌دهد. موضوع‌هاي نمايه شده انتشارات علمي در دو پايگاه استنادي آي‌اس‌سي (داخلي) و وب آو ساينس (بين‌المللي) به طور عمده متفاوت است. از نظر انطباق موضوع‌هاي انتشارات علمي با اولويت‌ها و مسائل پهنه‌هاي استان، پهنه جنوب‌ غرب وضعيت مطلوبي دارد؛ وضعيت پهنه مركزي به نسبت مناسب است و پهنه شبستر در وضعيت نامطلوبي قرار دارد. حوزه‌هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات؛ معدن؛ لجستيك و حمل‌ونقل نيازمند توجه بيشتري در پژوهش‌هاي استان آذربايجان شرقي است.

The development and dissemination of knowledge is one of the essential functions of regional innovation systems, and the analysis of scientific publications is one of the tools to study and evaluate these functions. The purpose of this applied research, which is done through documentary and bibliometrics studies, is to study the regional scientific publications in East Azerbaijan province and to determine the degree of compliance of these publications with the province's priorities and policy issues. In this study, research articles of East Azerbaijan universities indexed over the past decade in ISC and Web of Science databases are investigated. The results show that the total number of scientific publications in the province has decreased after 2017. The highest number of scientific publications is in the field of basic sciences and medicine (64%) and the field of arts, humanities and social sciences -despite the large number of students- has the smallest share of papers (11%). The topics of scholarly publications indexed in the two databases are largely different. In terms of compliance of scientific publication topics with the province's priorities and issues, the southwest zone is in good condition; the central zone status is relatively good and the Shabestar zone is in poor condition. The fields of ICT, mining, logistics and transportation need more attention in East Azerbaijan province.