اعتبار‌سنجي مدل SUTRA براي سناريوهاي مختلف انتقال شوري در يك نمونه تانك ماسه ناهمگن به‌منظور ارزيابي پراكنده‌پذيري عرضي

امروزه با افزايش روزافزون جمعيت در كشور ايران، به‌ويژه در مناطق خشك و نيمه‌خشك و در نتيجه افزايش اهميت كيفيت منابع آبي از جمله آب‌هاي زيرزميني، آزمايش‌هاي ميداني و مدل‌سازي‌هاي بسياري براي پيشرفت آلودگي آب‌هاي زيرزميني به‌وسيله نرم‌افزارهاي قدرتمند و به‌روز انجام شده است. اما در بيشتر مواقع تفاوت ملموسي بين داده‌هاي اندازه‌گيري شده در آزمايشگاه‌ها و داده‌هاي توليد شده با نرم‌افزارها وجود دارد كه به همين دليل، از اعتبار علمي و صحت‌سنجي نتايج پژوهش كاسته مي‌شود. در اين مطالعه، به‌منظور توجيه و تصحيح داده‌هاي مذكور، از اصل كاليبراسيون استفاده شده است كه خطاي آزمايش و مدل‌سازي را به‌ حداقل برساند. هدف از انجام اين پژوهش، صحت و اعتبارسنجي مدل SUTRA براي سناريوهاي مختلف انتقال ماده محلول در يك نمونه تانك ماسه با ضريب هدايت هيدروليكي ناهمگن به‌منظور ارزيابي پراكنده‌پذيري عرضي است. به اين منظور ابتدا كدنويسي براي پيكربندي و كاليبراسيون مدل عددي SUTRA براي شبيه‌سازي سناريوهاي مختلف انتقال ماده محلول در مخزن ماسه‌اي ناهمگن موجود در آزمايشگاه هيدروليك دانشگاه كاسل آلمان تا دستيابي به مقادير قابل‌قبول انجام و سپس نتايج آن با مدل آزمايشگاهي مقايسه شد. به‌منظور صحت‌سنجي و اعتبارسنجي داده‌هاي حاصل از شبيه‌سازي با مدل SUTRA، پروفيل‌هاي غلظت مربوطه با نتايج مدل آزمايشگاهي مقايسه شد. نتايج حاصل از مدل‌هاي عددي و آزمايشگاهي، اثرات چگالي را از طريق پايين‌افتادگي مركز هندسي ناحيه‌ اختلاط براي غلظت‌هاي پايين نمكC0 = 250ppm آشكار مي‌سازد. همچنين نتايج نشان داد كه عرض ناحيه اختلاط بين آب شور و شيرين به مقدار پراكنده‌پذيري طولي و به‌ويژه پراكنده‌پذيري عرضي بستگي دارد. با تحليل نتايج شبيه‌سازي و آزمايشگاهي مشاهده شد كه افزايش سرعت، باعث كاهش ميزان پايين‌افتادگي و افزايش غلظت ورودي، باعث كاهش زمان مورد نياز براي رسيدن به پايداري پراكندگي مي‌شود.