ميزان كاميابي شبكۀ بانكي كشور در تحقق اهداف نظام اقتصادي اسلام

Analyses the successfulness of country banking sector in fulfillment the goals of Islamic economic system

حركت صحيح يك جامعۀ اسلامي در مسيري كه بايد باشد، مي­ طلبد قواعد اسلامي در تمامي ابعاد زندگي افراد آن جامعه جاري باشد. يكي از حوزه­ هايي كه بخش بزرگي از زندگي افراد جامعه را تحت تأثير قرار مي­دهد، حوزۀ اقتصاد و بانكداري است. ارزيابي ميزان تحقق اهداف نظام اقتصادي اسلام در حوزۀ بانكداري، مستلزم به‌كارگيري شاخص­هاي مناسب براي سنجش آن است؛ از اين ­رو، نخستين قدم براى عملياتي كردن اهداف اقتصاد اسلامي در برنامه ­ريزى­ هاي كلان سيستم بانكي، سنجش ابعاد و مؤلفه ­هاي بانكداري اسلامي است. با توجه به انتقادات وارده بر سيستم بانكي در خصوص عملكرد آن به لحاظ اسلامي، در اين مقاله سعي شده است با بهره­ گيري از شاخص ­هاي بانكداري اسلامي و با استفاده از داده‌هاي مراكز آماري به ارزيابي ميزان كاميابي شبكه بانكي كشور در تحقق اهداف نظام اقتصادي اسلام پرداخته شود. تحليل داده­ها به كمك آزمون مان-كندال و روش TFPW انجام پذيرفت كه آزموني كارا در بررسي روند سري­ هاي زماني محسوب مي­شود. ارزيابي شاخص­ هاي بانكداري اسلامي يعني عدالت، رشد اقتصادي، استقلال و سرمايه اجتماعي از طريق چهار فرضيه اصلي و شش فرضيه فرعي، آزمون شد. نتايج بيانگر اين بود كه به ­جز دو فرضيه فرعي، مابقي فرضيات تحقيق تأييد شدند؛ به­عبارت ديگر، وضعيت سيستم بانكداري كشور از منظر شاخص ­هاي عدالت، رشد اقتصادي، استقلال و سرمايه اجتماعي رو به بهبود نيست.

In an Islamic society, Islamic rules must be implemented in all aspects of the people’s life. One of the areas that affects the large part of society’s life is the economy and banking sector. Measuring the degree of fulfillment the goals of Islamic economic system in the field of banking needs to index. So, the first step in the application of Islamic economic goals in planning, is the Measuring Islamic banking dimensions and its components. In order to explain the position of Islamic economic goals in the Iran banking system, in this article, first extract a number of Islamic banking indicators and then by using the secondary data, estimate the degree of compliance of the banking system with the criteria and indexes of Islamic banking. Non-parametric statistical methods named Mann-Kendall trend test and trend-free pre-whitening (TFPW) approach was conducted for detecting the trends of each factor. Improving the components of Islamic banking (Justice, economic growth, economic independence, social capital) were tested through four basic hypotheses and six Subsidiary hypotheses. The results showed that all of the hypotheses, except two Subsidiary hypotheses were confirmed. In other words, the banking system situation from the perspective of justice, economic growth, economic independence and social capital have no significant improving.