بررسي اقتصاد صيد فانوس‌ماهيان با تأكيد بر شاخص نرخ بازده داخلي در كشتي‌هاي مخصوص صيد اين ماهيان در آب‌هاي ايراني درياي عمان

Economic evaluation of Lanternfish fishing with emphasis on IRR in specific fishing vessels for these fish in Iranian waters of the Oman Sea

فانوس‌ماهيان از ذخاير مهم و ارزشمند آبزيان در آب¬هاي درياي عمان مي‌باشند كه توجه به جنبه¬هاي اقتصادي، برداشت آن نقش مهمي در مديريت صيد و سوددهي كشتي¬هاي صيادي دارد. در اين مطالعه، راندمان اقتصادي كلاس‌هاي طولي مختلف كشتي¬هاي صيادي فانوس‌ماهيان (Benthosema pterotum) با استفاده از شاخص نرخ بازده داخلي (Internal Rate of Return) در آب‌هاي شمال غربي درياي عمان از فروردين تا اسفند 1395 مورد بررسي قرار گرفت. كشتي¬هاي ترالر صيد فانوس‌ماهي در 4 گروه طولي 40-35 متر (كلاس A)، 45-40 متر (كلاس B)، 50-45 متر (كلاس C) و بالاتر از 50 متر (كلاس D) كلاس‌بندي شدند. نرخ بازده داخلي كشتي¬ها در هر كلاس طولي با لحاظ نمودن هزينه¬هاي درياروي هر كشتي صيادي و درآمد حاصل از فروش صيد محاسبه گرديد. ميانگين نرخ بازده داخلي (± انحراف معيار) در طول يك سال و كشتي‌هاي كلاس A، B، C و D به ترتيب 35±41 درصد، 55±55 درصد، 36±40 درصد، 28±41 درصد و 35±28 درصد به دست آمد. نتايج اين مطالعه نشان‌دهنده نرخ بازده داخلي مناسب و كم بودن ريسك سرمايه‌گذاري كشتي¬هاي صيادي فانوس‌ماهي در آب¬هاي درياي عمان بود و كشتي¬هاي كلاس C (50-45 متر) بهترين نرخ بازده داخلي و كمترين ريسك سرمايه‌گذاري را در بين كلاس‌هاي 4 گانه كشتي‌هاي صيد فانوس‌ماهي نشان داد. نتايج اين مطالعه مي‌تواند در ارتقاء مديريت برداشت از ذخاير فانوس‌ماهيان و همچنين سازمان‌دهي كشتي¬هاي فعال صيادي در آب¬هاي درياي عمان مورد استفاده قرار گيرد.

Myctophids are one of the important and valuable resources of fishes in waters of Oman Sea that attention to economic aspects of its harvesting has important role in catch management and profitability of fishing vessels. In this study, economic profitability of different length classes of lanternfish (Benthosema pterotum) fishing vessels was investigated using Internal Rate of Return (IRR) in northwestern waters of the Oman Sea from April 2016 to March 2017. Lanternfish trawler vessels were classified in four length classes including 35-40 m (A class), 40-45 m (B class), 45-50 m (C class) and more than 50 m (D class). IRR index of vessels in each length class was calculated with consideration to the shipping costs and income of selling fish. Mean IRR (±S.d) in one year and A, B, C and D ship classes was obtained as 41±35, 55±55, 40±36, 41±28 and 35±28 %, respectively. Results of this study showed that active lanternfish fishing ships have appropriate internal rate of return and low investment risk in waters of the Oman Sea, and C ship class (45-50 m) showed the best internal rate of return and the lowest investment risk between four classes of lanternfish fishing ships. Results of this study can be used to improve the harvesting management of lanternfish resources and also, organization of active fishing ships in waters of Oman Sea.