روابط رخساره اي و سبك جاي‌گزيني توده هاي ماگمايي شمال قزوين، البرز باختري

Facies Relations and Emplacement Styles of Magmatic Bodies in N-Qazvin, Western Alborz

منطقه لات - بلوكان واقع در شمال قزوين و پهنه البرز باختري داراي توده هاي نفوذي و خروجي متعدّدي به سن ائوسن است و به سه رخساره عمده شامل نهشته هاي ولكاني كلاستيك (مشتمل بر توف، لاپيلي توف، آگلومرا، ماسه سنگ و شيل توفي و نيز بين لايه هاي كربناته)، روانه هاي گدازه تراكي آندزيتي و توده هاي نفوذي نيمه عميق (مشتمل بر توده هاي ديوريتي، گنبدهاي داسيتي و دسته دايك هاي موازي) تقسيم مي شوند. وجود ساخت هاي رسوبي بارز نظير لايه بندي و دانه بندي تدريجي همراه با آثار ميكروفونايي زمان ائوسن مياني در رسوبات توفي حكايت از رسوب گذاري آن ها در يك حوضه دريايي كم عمق تا عميق دارد كه گاه با فوران هاي انفجاري زيرآبي قطع مي شده است. از ديگر سو روانه هاي گدازه هاي روي آن ها به دليل داشتن درزه هاي منشوري و افق هاي خاك بين گدازه، حاصل فوران هاي غيرانفجاري تر در محيط خشكي هستند كه از طريق شكاف ها (دسته دايك هاي موازي) به سطح زمين رسيده اند. بالاخره رخساره هاي نفوذي منطقه شامل گنبدهاي داسيتي و توده هاي ميكروديوريتي، آخرين مرحله از رويدادهاي ماگمايي منطقه هستند كه نفوذ آن ها متأثر از ساختارهاي تكتونيكي منطقه بوده است. بررسي روند غالب NW-SE در منطقه تمركز دسته دايك هاي موازي، نشان از وجود يك منطقه كششي موضعي (s 3) با راستاي شمال خاوري - جنوب باختري دارد كه با فعاليت آن در زمان هاي مختلف دسته دايك هاي موازي با روند شمال باختري - جنوب خاوري متناسب با روند فشارشي (s 1) در راستاي NW-SE جاي گزين شده اند. علاوه بر اين، خميدگي گسل امتداد لغز لات و نيز گسل هاي امتدادلغز چپ گرد NE-SW كه در ايجاد اين سيستم كششي موضعي تأثير داشته اند، زمينه ي جاي گيري توده ي ميكروديوريتي و گنبد داسيتي لات را نيز فراهم كرده اند. از ديگر سو، گنبد داسيتي بلوكان در قسمت جنوبي منطقه، در فضاي كششي ديگري مابين قسمت دوشاخه گسل مورب لغز معكوس تزريق شده است. از اين رو مي توان چنين نتيجه گرفت كه سبك جاي گيري دسته دايك ها از طريق جاي گيري با زور و سبك جاي گيري توده هاي ميكروديوريتي و داسيتي به صورت بالون شدگي و جاي گيري انفعالي بوده است.

Lat-Blukan district situated on N-Qazvin and western Alborz zone contains various extrusive and intrusive bodies with Eocene age. They are divided into three main facies that are volcaniclastic deposits (including tuff, lapilli tuff, agglomerate, tuffaceous sandstone and shale and also the carbonate intercalations), the trachyandesitic lava flows and subvolcanic bodies (including dioritic bodies, dacitic domes and parallel dyke swarms). Because of many sedimentary structures, such as layering and graded bedding together with middle Eocene microfauna in the tuffaceous deposits, a shallow-depth sedimentary basin interrupted by the explosive volcanic eruptions is concluded. On the other hand, the overlying lava flows were formed by the subaerial effusive eruptions through vertical fractures (i.e., feeder dykes) that is verified by the columnar jointing and soil horizons under many lava flows. Finally, the intrusive facies, including the dacitic domes and dioritic bodies are the latest stage of the magmatic cycle in the region that their intrusions were controlled by the geologic structures. The main NW-SE trend of the parallel dyke swarms provide a NE-SW local extensional environment controlled the intrusion of dyke swarms (s3) with prominent NW-SE trend parallel to s1. Moreover, it seems that the microdiorite intrusion and dacitic dome in Lat area were emplaced in the local tensional curved spaces of the Lat strike-slip fault and also the NE-SW sinistral strike-slip faults. On the other hand, the dacitic dome of the Bolukan area was likely intruded in the tensional spaces of two reverse strike-slip faults. Thus, it seems that the dyke swarms had been emplaced forcefully; whereas the microdiorite bodies and dacitic domes were intruded by the ballooning and passive mechanism.