كليدواژه :
تاب آوري , بجنورد , كالبدي , مسكوني , ALM
چكيده فارسي :
امروزه عمدتا شهرها و جوامع سكونت گاهي در مكان هايي ايجاد يا بنا شده اند كه به لحاظ مخاطرات طبيعي در معرض وقوع انواع سوانح طبيعي و يا به دليل پيشرفت هاي تكنولوژي در معرض انواع سوانح انسان ساخت هستند از اين رو يكي از مهم ترين الزامات پرداختن به مسائل كالبدي بافت هاي مسكوني در شهرها و تبيين مفهوم تاب آوري و به تبع آن مقاوم سازي اين بافت ها در مواجهه با حوادث و مخاطرات احتمالي است. قلمرو مطالعه حاضر بافت مسكوني شهر بجنورد است. اين پژوهش به لحاظ هدف كاربردي و از لحاظ روش شناسي توصيفي تحليلي مبتني بر رويكرد مطالعات كالبدي- سازه اي است. براي دستيابي به اهداف تحقيق شاخص هاي منتخب اسكلت ساختمان، جنس مصالح، تعداد طبقات، دانه بندي، قدمت ساختمان و كيفيت ابنيه استخراج شد. براي كشف روند الگوها از ابزار رگرسيون و براي وزن دهي به لايه ها در داده هاي فضايي از روش خودهمبستگي فضايي ابزار موجود در نرم افزار Geoda استفاده شد. براي تعيين نوع توزيع تاب آوري كالبدي (خوشه اي، تصادفي و پراكنده) از ابزار Moran’s I استفاده شده است. همچنين براي بررسي توزيع فضايي اولويت بندي تاب آوري بافت مسكوني از روش خودهمبستگي فضايي موران در نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتايج مكاني در پژوهش حاضر نشان مي دهد كه 2235783 مترمربع يعني 45/28 درصد از كل مساحت كه تعداد 10187 بلوك ساختماني را در بر مي گيرد در بازه تاب آوري نسبتا كم تا خيلي كم قرار دارند و 3513732 مترمربع يعني 70/44 درصد از كل مساحت كه تعداد 15269 بلوك ساختماني را در بر مي گيرد در بازه تاب آوري متوسط قرار دارد كه نيازمند برنامه ريزي هرچه سريع تر براي اين قسمت ها از بافت است. در پايان بر مبناي يافته هاي پژوهش و در چارچوب 6 مولفه ي منتخب، پيشنهادهايي براي تاب آور نمودن بافت مسكوني شهر بجنورد در بعد كالبدي ارائه شد.
چكيده لاتين :
Today, cities and residential societies are mainly established where they are subject to different types of natural disasters or are subject to different man-made disasters due to technological advancements. Hence, one of the most important requirements is addressing the physical issues of urban residential textures and the concept of resilience and consequently, retrofitting these textures in case of possible incidents and hazards. The currently studied domain was the residential texture of Bojnourd County with a total population of 233810, with 34557 residential buildings and a total area of 7859902 m2. This study is an applied research in terms of objective and in terms of methodology, it is a descriptive-analytical research based on physical-structural approaches. In order to obtain the objectives of this research, selected indices such as the structural skeleton, materials, the number of floors, gradation, building age, and the quality of buildings were extracted. In order to determine the trends of the patterns, the regression tool was used. Also, for weighting of the layers in the spatial data, the spatial autocorrelation tool of Weights Manager, available in Geoda software, is utilized. Moran’s I tool is used for determining the type of physical resilience distribution (clustered, random, and sparse). Furthermore, Anselin Local Morans spatial autocorrelation tool in ArcGIS software was used for studying the spatial distribution of the residential texture resilience prioritization. The spatial results in the current study shows that 2235783 m2 i.e. 28.45% of the total area including 10187 residential blocks are in the relatively low to very low resilience range and 3513732 m2 i.e. 44.70 of the total area including 15269 residential blocks are in the medium resilience range which require immediate planning. Finally, based on the findings of this research and within the framework of the six selected components, suggestions are made on the physical resilience of the residential texture of Bojnourd County.
