بررسي تأثير شوري روي برخي صفات مورفولوژيك، فيزيولوژيك و كشت درون شيشه‌اي گياه هالوفيت Salicornia europaea

Assessment of Salinity Effects on Some Morphological and Physiological Traits and In Vitro Culture of Halophyte Plant (Salicornia Europaea)

گياه ساليكورنيا اروپايي يك گياه يك ساله و با هالوفيتي بالا از خانوادهChenopodiaceae است كه به­ عنوان يك گياه روغني در كشت با آب دريا مدنظر مي­‌باشد. اين آزمايش با هدف بررسي ميزان تحمل شوري و نيز دست‌يابي به تيمار هورموني بهينه جهت باززايي اندام هوايي انجام شد. بذرهاي گونه S. europaea پس از شستشو و ضدعفوني در شرايط كنترل شده نوري و دمايي در پنج سطح شوري صفر، 100، 200، 400 و 600 ميلي‌مولار با نمك كلريد سديم در گلدان­ هاي حاوي خاك استريل و ورمي كمپوست به مدت 30 روز كشت گرديدند و آزمون‌هاي درصدجوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، طول گياه، وزن تر و خشك گياه و محتواي آب نسبي انجام شد. براي بررسي كشت درون شيشه‌اي از جوانه نوك ساقه نمونه‌برداري و در محيط پايه MS با غلظت‌هاي مختلف تنظيم كننده‌هاي رشد BA و NAA در غلظت شوري صفر و 100 ميلي‌مولار تحت شرايط كنترل شده آزمايشگاهي كشت گرديد و سپس ميزان باززايي اندام‌ هوايي مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار صورت گرفت. نتايج نشان داد كه شوري بالا در جواني‌زني گياه ساليكورنيا تأثير كمي دارد و باقي صفات نيز دلالت بر تحمل شوري تا سطوح نسبتا زياد داشت و نشان از توانايي بالاي گياه در سازگاري با شوري بود. در كشت درون شيشه‌اي نتايج القا ساقه‌دهي نشان داد اكثر تيمارهاي هورموني به همراه نمك 100 ميلي‌مولار نسبت به شرايط بدون شوري از رشد و باززايي بهتري بهره­ مند بودند. افزايش هورمون دليلي بر باززايي بهتر نبود بلكه بايد نسبت مناسبي از هورمون‌ها را براي ساقه‌دهي استفاده كرد كه در اين آزمايش بهترين نسبت ممكن براي ساقه‌دهي تركيب 100 ميلي‌مولار NaCl + 5/0 ميلي‌گرم در ليتر BA + 5/0 ميلي‌گرم در ليتر NAA بود كه با درصد باززايي 67/66 بيشترين باززايي را به همراه داشت.

Salicornia europaea is a halophytic annual plant of the Chenopodiaceae family, which is considered as an oil plant in marine irrigation. This experiment was conducted to determine the effect of salinity and to reach the best hormonal treatment for shoot regeneration. After washing and sterilization, seeds of S. europaea were cultured under controlled light and temperature conditions at five salinity levels consisting of 0, 100, 200, 400 and 600 mM of NaCl in plots including sterilized soil and vermicompost for 30 days. Germination percentage, germination rate, plant height, the fresh and dry weight of the plant, and relative water content were then recorded. For in vitro culture, the shoot-tips were excided and cultivated in Murashige and Skoog medium containing combinations of various plant growth regulators (BA and NAA including 0 and 100 mM salinity levels) under laboratory conditions, and then plant regeneration was investigated. These experiments were performed in a completely randomized design (CRD) with three replicates. The results showed that high salinity exerted a low effect on seedlings of the Salicornia and the rest of traits indicated high levels of salinity tolerance and showed plant high ability to adapt to salinity. In tissue culture experiment, the results of shoot induction indicated that the hormonal treatments in combination with 100 mM of NaCl provided the better regeneration than that of non-salinity conditions. Increasing use of the hormone were not given the better regeneration results, but it was needed to use a good proportion of hormone level for shoot regeneration. In the present research, the best possible ratio was the combination of 0.5 mg/l-1 NAA + 0.5 mg/l BA + 0.5 + 100mM NaCl, which resulted in 66.67 regeneration percentage.