ارزيابي تنوع ژنتيكي خصوصيات كمي و كيفي ژنوتيپ هاي گندم در رابطه با زير واحدهاي گلوتنين با وزن ملكولي بالا

Evaluate the Genetic Diversity of Quantity and Quality of Wheat in Relation to High Molecular Weight Glutenin Subunits

به‌منظور ارزيابي تنوع ژنتيكي و خصوصيات كمي و كيفي ژنوتيپ­هاي گندم در رابطه با زير واحدهاي گلوتنين با وزن ملكولي بالا، تعداد 30 رقم و لاين اميد بخش گندم از نظر تنوع آللي در مكان‌هاي ژني كنترل­ كننده پروتئين گلوتنين به روش SDS-PAGE مورد ارزيابي قرار گرفت. الگوي باندي پروتئين‌هاي گلوتنين استخراج شده از بذر ارقام و لاين­ها حاكي از حضور سه زير واحد در جايگاه ژني Glu-A1، چهار زير واحد در جايگاه Glu-B1 و دو زير واحد در جايگاه Glu-D1 بود. در مكان ژني Glu-A1 آلل‌هاي نول، 1 در مكان ژني Glu-B1، زير واحدهاي 8+7 و 18+17 و در مكان ژني Glu-D1 زير واحدهاي 10+5 داراي بالاترين فراواني بودند. در تحقيق حاضر ژنوتيپ­هاي زرين، پيشگام، آذر، رسول، توس، 26 و 29 با امتياز ژنومي 10 به‌عنوان بهترين ژنوتيپ­ها از لحاظ كيفيت نانوايي شناسايي شدند. بر اساس نتايج تجزيه رگرسيون داده‌ها آلل *2 جايگاه ژني Glu-A1، 43 درصد از تغييرات درصد رطوبت دانه، آلل‌هاي *2 جايگاه ژني Glu-A1 و آلل 10+5 جايگاه ژني Glu-D1 درمجموع 52 درصد از تغييرات ميزان پروتئين دانه، آلل 10+5 جايگاه ژني Glu-D1، 43 درصد از تغييرات عدد زلني، آلل 8+7 جايگاه ژني Glu-B1، 40 درصد از تغييرات ميزان سختي دانه و آلل 16+13 مكان ژني Glu-B1 38 درصد از تغييرات ميزان نشاسته دانه را توجيه نمودند.

In order to evaluate the genetic diversity of quantity and quality of wheat, 30 varieties and lines of wheat were evaluated by SDS-PAGE methode. The banding pattern of glutenin proteins extracted from seed indicated the presence of three subunits in the Glu-A1 gene site, four subunits at Glu-B1 and two subunits at the Glu-D1 site. In the Glu-A1 site, the alleles of the Null, in Glu-B1 site, sub units of 8 + 7 and 18 + 17 and in Glu-D1 site, subunits of 5 + 5 had a the heighest frequency. In this research, the genotypes of Zarin,Pishgham, Azar, Rasoul, Tous, 26 and 29 with genomic score of 10 were identified best genotypes in terms of baking quality. Based on regression analysis of data, allele 2* of loci Glu-A1 explaned 43% of the changes in moisture content, Alleles 2* of Glu-A1 and allele 10 + 5 of Glu-D1 loci justefied 52% of total seed protein variation. Allels 10 + 5 of Glu-D1 locus, allocated 43 percent of Zeleny number variation. Allele 8 + 7 of Glu-B1 locus, showed 40% of hardness variation. Finally alleles 16 + 13 of Glu-B1 locus justifed 38 percent of the starchcontent.