كليدواژه :
تغيير اقليم , روند , دماي ساعتي , دورن يابي خطي
چكيده فارسي :
در ميان شاخص‌هاي اصلي آب و هوا، دماي هوا مهم‌ترين سنجه‌اي است كه مي‌تواند در آشكارسازي اثرات تغيير اقليم نقش آفريني كند. در اين تحقيق با رهيافتي آماري – تحليلي روند تغييرات دماي ساعتي در ايران واكاوي شد. پايگاه داده‌اي با حجم 3252800 ركورد ساعتي دما، براي 28 ايستگاه سينوپتيكي در فصل سرد سال، در بازه‌ي زماني 30 ساله از 1985 تا 2014 تنظيم و پالايش گرديد. با استفاده از روش درون‌يابي خطي، سينوپ‌هاي سه‌ساعته دماي هوا به دماي ساعتي تبديل شد. براي آشكارسازي روند تغييرات دماي ساعتي، از روش ناپارامتري من – كندال استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه درماههاي نوامبر و دسامبر تعداد محدودي از ايستگاهها روند افزايشي معني‌دار را تجربه مي‌كنند. اما در نيمه دوم فصل سرد در ماههاي فوريه و مارس، بيشترين روند افزايشي معني‌دار مشاهده شد. در ماه مارس تمام ايستگاههاي مورد مطالعه داراي روندي مثبت و افزايشي در وضعيت دماي ساعتي مي‌باشند، اين روند افزايشي در ساعات كمينه شبانه و صبحگاهي بيشتر مشاهده گرديد. به طور متوسط بيش از 5 ساعت از شبانه‌روز، روند افزايشي معني‌دار در سطح 5 % و1% در بيشتر ايستگاههاي مشاهده شد. در مناطق مشكين شهر، كرج، گلمكان، تهران، تبريز، فسا، ياسوج، خوي، مهاباد، سنندج، سمنان و بابلسر، تقريباً در كل ساعات شبانه روز، روند افزايشي ديده مي‌شود. حتي در ايستگاههاي بسيار سرد مانند، اهر، سراب، سقز و شهركرد، 4 تا 5 ساعت از شبانه روز روند افزايشي معني‌دار در دماي ساعتي مشاهده گرديد. بنابراين اثرات تغيير اقليم در قالب دماهاي ملايم در فصل سرد بخصوص در انتهاي زمستان كاملاً آشكار مي‌باشد و پيامدهايي مانند ظهور زودهنگام مراحل فنولوژي درختان ميوه و افزايش آفات و تغيير نوع بارش را به همراه دارد.
چكيده لاتين :
The temperature is the most important climate parameter with a major role in detecting the effects of climate change. This study built on a statistical-analytical approach to analyze the hourly temperature variations in Iran. A database with 3,252,800 hourly air temperature records for 28 synoptic stations in the cold season was developed and refined for the 30-year period from 1985 to 2014. Using the linear inference method, the three-hourly synopses of air temperature were converted into hourly temperature. The Non-Parametric Mann-Kendall method was used to reveal the hourly temperature changes. The results showed that a limited number of stations experienced a significant increase in November, whilst a significant decrease was found in most stations in December. The most significant increase is found in the second half of the cold season in February and March. In March, all the stations had a positive and increasing pattern in terms of hourly temperature, and this increase was observed in the minimum hours of the night and morning. On average, more than 5 hours a day, an increasing trend was observed at 0.05 and 0.01 levels at most stations. There is an increasing trend in nearly the whole 24 hours in Meshkinshahr, Karaj, Golmakan, Tehran, Tabriz, Fasa, Yasuj, Khoy, M.
