طراحي شبكه زنجيره تأمين يكپارچه خون تحت شرايط عدم‌قطعيت با درنظرگرفتن انتقالات جانبي

Integrate Blood Supply Chain Network Design with Considering Lateral Transshipment under Uncertainty

يكي از كليدي­‌ترين بخش‌­هاي يك سيستم سلامت، زنجيره تأمين خون است كه سهم زيادي از هزينه‌­هاي اين سيستم را به خود اختصاص داده است؛ بنابراين هرگونه پيشرفتي در عملكرد زنجيره تأمين خون مي‌­تواند به‌طور چشمگيري به بهبود كارايي و صرفه­‌جويي در هزينه­‌هاي سيستم­‌هاي سلامت بيانجامد. در اين پژوهش، يك مدل دوهدفه براي طراحي شبكه زنجيره تأمين خون با هدف كاهش هزينه تأسيس تسهيلات ثابت و موقت، هزينه‌هاي انتقال فرآورده‌هاي خوني و حداقل­‌كردن حداكثر ميزان كمبود ارائه ‌شده است. با توجه به عدم‌قطعيت‌هاي موجود در عرضه و تقاضا، براي مقابله با كمبود و افزايش سطح پاسخگويي، انتقالات جانبي بين بيمارستان‌ها در نظر گرفته ‌شده است. مدل غيرقطعي به كمك روش فازي خيمنز به مدل قطعي تبديل ‌شده و در ادامه مدل دو­هدفه با استفاده از روش ترابي و حسيني، به مدل تك‌­هدفه تبديل ‌شده است. نتايج محاسباتي حاصل از مدل نشان مي‌دهد در مدل فازي به‌­دليل وجود α-cut، مدل انعطاف‌پذيرتر شده؛ درحالي‌كه در شرايط قطعيت، به‌­دليل قطعي‌­بودن مقادير پارامترها، اجازه انعطاف‌پذيري به مقادير پارامترهاي مدل داده نمي‌شود. مدل فازي علاوه بر نزديك‌بودن به محيط واقعي، سبب مي‌شود مديران با توجه به عدم‌قطعيت موجود بر اساس ميزان درجه مطلوبيت لازم اقدام به تصميم‌گيري كنند.

One of the most critical sections in a healthcare system, is blood supply chain that has owned significant portion of the costs of this system. So, any improvement in the blood supply chain performance can impressively lead to efficiency improvement and saving in the healthcare systems’ costs. In this research, a bi-objective model is presented for blood supply chain network design with aiming at decreasing main and temporary facilities opening cost, transportation costs of blood-derived products and minimizing the maximum shortage. Due to uncertainty in supply and demand, for dealing with shortage and increasing of responsiveness, lateral transshipment among hospitals is considered. Uncertain model is converted to deterministic model using Jiménez fuzzy and then the bi-objective model is transformed to a single objective model using Torabi-Hassini’s method. Computational results obtained from the model shows that in fuzzy model, because of -cut, the model is more flexible while in the certainty situation, because of certainty in parameters, model’s parameters value are not allowed to be flexible. Fuzzy model in addition to closeness to real environment, causes that managers make decisions based on uncertainty based on desirability. Also, model fuzzy has not significant impact on computational complexity and solving time.