تغييرات آسيب شناسي بافت آبشش و كبد سياه ماهي (Capoeta capoeta gracilis) در مواجهه با سم بوتاكلر

Histopathological lesions in liver and gill of Capoeta capoeta gracilis in exposed to butachlor

موجودات مختلف از جمله آبزيان همواره در معرض آلودگي با سموم كشاورزي هستند، اين مطالعه به ارزيابي كلي تغييرات پاتوبيولوژيكي آبشش و كبد سياه ماهي در مواجهه با غلظت هاي تحت كشنده سم بوتاكلر پرداخته است. در ابتدا غلظت كشنده 96 ساعته اين سم 46/2 ميلي گرم بر ليتر تعيين شد. سپس 96 قطعه ماهي به چهار گروه شامل يك گروه شاهد و سه گروه تجربي (با غلظت هاي تحت كشنده 0/2، 0/4 و 0/8 ميلي گرم بر ليتر) تقسيم گرديدند و به مدت دو هفته در معرض اين غلظت ها قرار گرفتند. در پايان دوره آزمايش، مقاطع بافتي تهيه و به روش هماتوكسيلين- ائوزين رنگ آميزي و تغييرات بافتي با ميكروسكوپ نوري مطالعه شد. غلظت كشنده سم بوتاكلر براي سياه ماهي 2/46 ميلي گرم بر ليتر به دست آمد كه نشان دهنده سميت نسبي آن براي اين ماهي مي باشد، تغييرات شديد بافت شناسي در آبشش شامل هيپرپلازي، كوتاه شدگي لاملاي ثانويه، ادم، فيوژن، هموراژ و آتروفي نسبت به گروه شاهد ديده شد. همچنين آسيب هاي بافت كبد توسط بوتاكلر موجب بروز انسداد، گرانول تيره، نكروز، صفرا و سينوزوئيد در سياه ماهي شد. نتايج پژوهش حاضر حاكي از آن بود كه، با افزايش غلظت سم، آسيب هاي بافتي شديدتري در اندام هاي مورد مطالعه مشاهده شد، بنابراين دو بافت آبشش و كبد سياه ماهي مي توانند به عنوان يك بيوماركر مناسب جهت سنجش آلودگي به كار روند.

Different organisms like aquatics are constantly exposed to pesticide residues, this study's overall assessment patho-biological changes in gills and livers of Capoeta capoeta gracilis during exposure to butachlor pollutant. First of all the 96-hour lethal concentration of the toxin was calculated as 46.2 mg per liter. Then, 96 fish were divided into four groups: one control group and three experimental groups (with concentrations of 0.2, 0.4, and 0.8 mg l-1) and were exposed for 2 weeks. In the end point, histological changes were studied by hematoxylin and eosin staining method in light microscopy. Lethal concentration of this toxin was 2.46 mg/l that means moderate toxicity of this species. There was many histological changes in the gills of fish treated with butachlor include: hyperplasia, shortening the secondary lamella, edema, fusion, hemorrhage and atrophy in compared to the control group. Treatment with liver butachlor cause obstruction, dark granules, necrosis, and bile stagnation and sinusoid dilution in studied fish. The results of this study showed that in both studied organs with increase of toxin concentration, more severe tissue damage was observed, so gill and liver tissues of this fish could be used as an appropriate biomarker for pollutant measurement.