توليد سرمايه و آسيب محيط زيست مناطق ايران

Capital Production and Environmental Damage of Iran Regions; with emphasis on the industry sector

رشد مخاطرات محيطي در عصر حاضر كه هر روز بيش از پيش، دامن­ گير حيات و زندگي انساني است، توجه عقلايي به نوع برخورد و ارتباط با طبيعت از سوي بشر را ضروري مي ­نمايد. توليد سرمايه و كسب ارزش افزوده از فعاليت­هاي بخش صنعت از زمينه ­هايي به­ شمار مي ­رود كه در تقويت ارتباط انسان و محيط داراي نقش ويژه و روبه تزايدي است. بر اين اساس، تلاش شده است تا ضمن تحليل فضايي و زماني ميزان خطرآفريني و صدمات صنايع در مناطق كشور، به برآورد نسبت صدمات فعاليت­هاي محيط زيستي كارگاه­هاي صنعتي به ميزان ارزش افزوده كسب شده از صنايع در هر يك از استان­هاي ايران طي دوره 92-1388 پرداخته شود. هفت شاخص مورد استفاده قرار گرفته است كه اطلاعات آن از مركز آمار ايران به دست آمد. براي تحليل داده­ هاي تحقيق از برخي الگوريتم­هاي آمار فضايي و نماگرهاي آمار كلاسيك در محيط نرم افزاري GIS و GEO DaTM استفاده شده است. نتيجه­ ي به دست آمده اين است كه روز به روز صنايع در ايران، زيست­ ناسازگارتر شده و با تشديد آسيب­هاي وارد به محيط زيست، به گسترش و شدت مخاطرات محيطي عليه محيط­هاي انساني دامن زده است. همچنين اينكه، عمدتاً ارزش افزوده كسب شده در بخش صنعت مناطق، بيشتر برپايه ملاحظات اقتصادي بوده و چندان سودمندي زيست محيطي آن، در نظر گرفته نشده است.

In recent years (2009-13), despite a reduction in the number of industrial workshops in the country as a whole, pollution and ecological damage to industries had more than doubled in the past; On the other hand, industries has been more conflict with the environment increasingly in Iran and has led to the growth of human environment hazards with increase of damage to natural environment. Also, from a regional point of view, wherever more industry is not more damage to environment by industry necessarily. Factors such as “obsolete instruments in industry”, “low level of technology”, “insufficient skills and expertise of the activists in industry” and “Inattention of managers and industrialists to environmental health” has been causes damage growing to environment. Space pattern suggests industrial sector risks accumulated within South West of Iran. As well as according to spatial changes trend, the risks are drawn towards central regions of the country. Among the provinces, Markazi province has been damage most to environment than any one million riyals added value of industry sector activities. As well as provinces such as Mazandaran, Bushehr, Fars, Isfahan, Ardebil and West Azarbaijan has been next ranks. Finally, it can be concluded that the environment health is not important for capital production from industrial sector of in the regions.