پديد آورندگان :
دهقان فاروجي، فاطمه مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازى - بخش زلزله شناسى مهند سى و خطرپذيرى، تهران، ايران , بيت اللهي، علي مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازى - بخش زلزله شناسى مهند سى و خطرپذيرى، تهران، ايران
كليدواژه :
فرونشست , ريسك , جنوب غرب , شهر تهران
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: پديده فرونشست به طور معمول با مخاطرات فراواني همراه است. اين پديده مي تواند سبب آسيب هاي زيربنايي، طبيعي و در نهايت منجر به افزايش خطرپذيري جامعه و اقتصاد گردد. محور بيشتر مطالعات، بر مدل سازي و تكنيك هاي آن است و به جز دو مطالعه موردي در شهر تهران، ريسك يا خطرپذيري اين پديده و المان هاي در معرض اين خطر به طور خاص مورد توجه نبوده است. بررسي خطرپذيري ناشي از اين پديده به منظور اقدامات پيشگيرانه و آمادگي ضرورت مي يابد. هدف از انجام اين تحقيق، شناسايي ريسك ها و در معرض قرارگيري المان هاي مهم و كليدي در محدوده فرونشست است.
روش: در اين پژوهش، محدوده فرونشست با استفاده از تحقيقات پيشين تعيين و المان هاي مهم و مورد نظر در اين پهنه شناسايي و اطلاعات مربوط به آنها از منابع معتبر و مستند، جمع آوري و به صورت رقومي تهيه شد. اين اطلاعات در سيستم اطلاعات جغرافيايي پردازش و جانمايي گرديد. لايه هاي اطلاعاتي مورد نظر در اين مطالعه شامل جمعيت و مراكز جمعيتي مهم، ساختمان هاي مهم و سازه هاي مربوط به ابنيه فني راه، سيستم حمل و نقل، زيرساخت ها و شريان هاي حياتي است كه پس تهيه نقشه المان هاي تحت خطر، خطرپذيري مربوط به آنها تحليل گرديد. در بررسي هاي سازه اي ابنيه راه و ساختمان از بررسي هاي ميداني استفاده شد.
يافته ها: بررسي ريسك جمعيتي (مراكز مهم جمعيتي)، ريسك فيزيكي المان هاي نقطه اي، خطي و محدوده اي حوزه ساختمان و شهرسازي نظير راه ها، خطوط ريلي، خطوط مترو، فرودگاه، ابنيه فني راه، صنايع و تاسيسات شهري و شريان هاي حياتي و تاسيسات وابسته به آن در اين بخش بيانگر در معرض قرارگيري بالاي المان هاي مهم در محدوده فرونشست است.
نتيجه گيري: براساس اطلاعات رقومي موجود،120 كيلومتر از خط راه آهن، 25 كيلومتر از خطوط مترو،2300 كيلومتر از راه ها و معابر شهري و بين شهري، 21 دهنه پل،2 انبار مواد نفتي و سوختي و حدود 44 جايگاه پمپ بنزين و 15 جايگاه پمپ گاز،7 ايستگاه گاز،30 كيلومتر طول لوله نفت و بيش از 70 كيلومتر خطوط فشار قوي برق، 5 منطقه از شهر تهران، 8 شهر، 99 آبادي در اين پهنه واقع شده اند. جمعيت در زون فرونشست 1793264 است و تعداد زيادي از شاغلين و مراكز آموزشي و درماني و توليدي در اين محدوده قرار دارد.
چكيده لاتين :
Background and objective: The land subsidence is commonly associated with many risks. This phenomenon can cause substructure and natural damages, and ultimately leads to an increased risk in society and the economy. The most studies are focused on modeling and its techniques, except for two case studies in Tehran: the risk of subsidence phenomenon and the elements exposed to this risk which has not been specifically addressed. The risk assessment due to the phenomenon is necessary in order to preventive and preparedness measures. The purpose of this study is to identify the risks and the main elements within the subsidence area.
Method: In this study, the subsidence area was determined according to the previous researches, and the main elements were identified; data were collected from the valid and documented sources and digitized in the GIS. The data include population and important population centers, important buildings and civil technical structures, transportation system, infrastructures and roots. The risk area map was prepared and then analyzed according to their risk rate. Field studies were used to consider the civil structures.
Findings: The demographic risk assessment (main population centers) consideration and spotted, linear and areal physical risk in buildings and urban constructions such as roads, railways, subway lines, airports, civil technical structures, urban industries and facilities, roots and associated facilities in this section indicate the high place of important elements in the subsidence area.
Conclusion: According to the digital data, 120 km of railroads, 25 km of subway lines, 2300 km of urban and suburbs roads, 21 bridges, 2 oil and fuel depots, about 44 petrol stations and 15 gas pump, 7 gas stations, 30 km of petroleum pipe, and more than 70 km of high voltage power lines, 5 districts of Tehran, 8 cities, 99 villages are located in this area. The population in the subsidence zone is 1793264 people and a large number of workers, educational, therapeutic and manufacture centers are located in this area.
