ساختار كلي و بافت شناختي بخش هاي مختلف چشم مار دريايي منقاردار (Enhydrina schistosa (Daudin, 1803

General and histological structures of different parts of eye in Beaked Sea Snake, Enhydrina schistosa (Daudin 1803

مطالعات بافت شناختي بر اندام هاي حسي مار دريايي منقاردار اندك بوده و ازآنجايي كه اين جانور دريايي هوازي عموما شكارگر بوده و خود همواره مورد حمله شكارچياني فعال از قبيل عقاب دريايي و كوسه قرار دارد بررسي ساختار چشم آن از هر دو جنبه حائز اهميت مي باشد. در مطالعه حاضر براي بررسي دقيق لايه هاي سلولي در كنار مقاطع بافتي از ميكروسكوپ الكتروني نگاره نيز استفاده شد. نمونه برداري از سطح آب در خليج چابهار انجام گرفت. چشم ها به ترتيب در محلول بوئن و فرمالين 10 درصد تثبيت شدند. در جلوي قرنيه لايه اي شفاف به نام عينك وجود دارد كه ساختاري سه لايه در آن يافت شده است. چشم مار دريايي منقاردار داراي صلبيه و قرنيه اي ضخيم است كه جهت مقاومت در مقابل فشار و برخورد آب سازش يافته است. مشيميه ساختاري سست داشته و لايه شبكيه تنها واجد گيرنده هاي نوري از نوع مخروطي با تراكم پايين مي باشد كه نشان از ضعف قدرت بينايي در اين خزنده موفق دريايي دارد. شمارش سلول هاي مخروطي در شبكيه جانور نيز مشخص نمود كه تراكم اين سلول ها در ربع هاي شكمي و پشتي شبكيه نسبت به ربع هاي گيجگاهي و بيني بيشتر است. همچنين تراكم در ربع شكمي بيشتر از ربع پشتي است. با در نظر گرفتن رفتار جانور در محيط زندگي احتمال مي رود ناحيه شكمي (با تراكم بيشتر) براي فرار از شكارچيان هوايي (عقاب دريايي) و ناحيه پشتي (با تراكم كمتر) تا حد بسيار اندكي در تغذيه آن از ماهيان بستر نقش داشته باشد.

Study of eye structure in Enhydrina schistosa is an important subject and yet not enough as it is an active hunter that lives in shallow waters and some active predators like sea eagles and sharks are feeding at it. In this study Scanning Electron Microscope (SEM) was used for observing cellular layers in details. Specimens were collected from water surface in Chabahar Bay. The eyes were fixed in Bouin’s fluid and 10% formalin. There is a transparent layer (Spectacle) in front of the cornea (with protective role) with a three-layered structure. The sclera and cornea are quite thick with protective role against water pressure and mechanical stresses. The choroid consists of a loose tissue. The retina is composed of only a few cones and rods are absent that is evidence of the low visual capability in this successful marine reptile. Cone cells density in Ventral (V) and Dorsal (D) quadrants is higher than Temporal (T) and Nasal (N) quadrants and also Cone cells density in Ventral quadrant is higher than Dorsal quadrant. It seems Ventral quadrant (with highest cone cells density) might have a role in detecting aerial predators (sea eagles) and Dorsal quadrant (with lower cone cells density than Ventral quadrant) might have been engaged (not so important) in feeding on demersal fishes.