تعيين الگوي پراكنش و برآورد فراواني نسبي خرس قهوه اي (Ursus arctos syriacus) دراستان فارس در جنوبي ترين دامنه توزيع خود در ايران

Determination of Dispersion pattern and estimating relative abundance of Brown Bear (Ursus arctos syriocus) in Fars province

اولين گام در مديريت و حفاظت از گوشت خواران بزرگ جثه، آگاهي از تراكم جمعيت مورد نظر است و برآورد تراكم نيازمند شناخت الگوي پراكنش گونه در سطح سيماي سرزمين مي باشد. در اين تحقيق الگوي پراكنش و تراكم خرس قهوه اي (Ursus arctos syriocus) با استفاده از نمايه استاندارد شده موريسيتا (SMI) و نمونه گيري خوشه ايتطبيقي (ACS) در محدوده شهرستان ارسنجان در استان فارس تعيين گرديد. كار ميداني و شمارش نمايه هاي حضور در قالب پلات هاي نه كيلومتر مربعي (3×3) انجام شد. تعداد كل پلات هاي نمونه گيري 300 پلات در كل ناحيه مورد مطالعه بود. نتايج نمايه SMI نشان داد كه الگوي پراكنش اين گونه بصورت كپه اي و افراد آن عمدتا در منطقه شكار ممنوع كوه خم تجمع يافته اند. نتايج ACS بر اساس هشت نمونه از لانه هاي فعال زمستان خوابي نشان داد كه تراكم خرس قهوه اي 0/031 فرد در هر سلول و 0/0034 فرد در هر كيلومتر مربع در كل محدوده مورد مطالعه مي باشد. در نهايت پيشنهاد مي شود كه لانه هاي زمستان خوابي شاخص مناسبي در ارزيابي جمعيت خرس قهوه اي مي باشد كه از آن مي توان در برآورد تراكم و فراواني نسبي اين گونه در ساير زيستگاه ها و پايش جمعيت در سال هاي متوالي استفاده كرد.

One step in wildlife management is knowing as target population density and that is required cognition of species dispersion pattern in landscape level. In this research, the dispersion and density of brown bear (Ursus arctos syriocus) with use of the Standardized Morisita Index (SMI) and Adaptive cluster sampling (ACS) Were determined in Arsanjan County range in Fars province. Field work and cencus of presence signs does with use random sample in 3 × 3 km cells. Total of sampeling grid in study area include 300 cells. Results SMI showed that dispersion pattern brown bear is clumped and individuals that most aggregationed in koh khom non hunting area. The Results of ACS related to active winter dens showed the brown bear density was 0.031 bear in each cell and 0.0034 bear in kilometer square. Therefor recommendation winter dens is appropriate index in evaluation brown bear population and use in density estimate this species in other areas.