شناسايي نشانگرهاي مولكولي پيوسته با مقاومت به بيماري پاخوره گندم نان (Gaeumannomyces graminis var. tritici) جدايه T-41

Detection of Molecular Markers Linked To Bread Wheat Take-All Disease (Gaeumannomyces Graminis Var. Tritici) T-41 Isolation

بيماري پاخوره گندم يكي از مهمترين بيماريهاي گندم در مناطق مرطوب ميباشد و موجب خسارت قابل توجه در اين مناطق ميشود و هنوز رقم مقاومي نسبت به اين بيماري شناسايي نشده است؛ لذا پژوهش در جهت شناسايي ژنهاي مقاومت به اين بيماري و توليد ارقام مقاوم و يا ارقام با حساسيت كمتر در گندم نان از اهميت زيادي برخوردار است. در اين پژوهش، به ­منظور شناسايي نشانگرهاي مرتبط با مقاومت به يك جدايه از قارچ عامل بيماري پاخوره (T-41)، از جمعيت F2 حاصل از تلاقي ژنوتيپهاي حساس (1546 و 164) و مقاوم (1528) و تجزيه تفرق تودهاي استفاده شد. پس از كاشت جمعيت F2 و والدين در گلخانه و آلودگي مصنوعي گياهان به قارچ عامل بيماري، فنوتيپ گياهان با توجه به ميزان آلودگي از طريق نمرهدهي تعيين گرديد و پس از استخراج DNA والدين و افراد F2، براساس نمره بيماري دو بالك از DNA افراد مقاوم و حساس تهيه گرديد كه همراه با DNA والدين توسط آغازگرهاي RAPD، SCoT، ISSR و SSR مورد تجزيه (PCR) قرار گرفتند. از آغازگرهاي مورد استفاده تنها يك آغازگر ISSR در والد و بالك مقاوم توليد باندي در محدوده 400 جفت باز نمود كه در والد و بالك حساس وجود نداشت. سپس كليه افراد بالكها و F2 براي اين نشانگر تعيين ژنوتيپ گرديدند و تجزيه رگرسيون و تجزيه كايمربع ارتباط معنيدار بين نشانگر مذكور و نمره بيماري را نشان داد. رگرسيون نمره بيماري روي باند 400 (*709/0-b = ) بيانگر وجود اين باند در نمره­ هاي پايين (افراد مقاوم) است. همچنين توزيع افراد F2 در تلاقي 1528 × 1546 بر اساس نمره بيماري وجود رابطه اپيستازي (9: حساس، 6: نيمه­حساس، 1: مقاوم) را تاييد نمود كه نشان داد احتمالا حساسيت به اين بيماري توسط ژنهاي غالب كنترل ميشود.

Take-all is one of the most important diseases of wheat in wet areas, causing significant damage in these areas, and there has not introduced any resistant varieties against this disease until now. Therefore, efforts to identify the resistance genes to this disease and developing resistant varieties or cultivars with lower susceptible in bread wheat have a great importance.In this research, in order to identify the markers related to resistance to a isolate of take-all (T-41), a population of F2 derived from crosses of susceptible genotypes (1546 and 164) with resistant genotype (1528) and bulk segregate analysis (BSA) where used. After planting the F2 population and parents in the greenhouse and artificial infection the plants with the fungus, the plant phenotype was determined according to the amount of contamination by scoring. After DNA extraction of parents and F2 population, two bulk of DNA was prepared from resistant and susceptible individuals based on disease scores. The bulks and parental DNAs where analyzed by RAPD, SCoT, ISSR and SSR primers and PCR reaction. Among the primers are used, only one ISSR primer produced a band of 400 bp in the resistant parent and bulk which was not found in the susceptible parent and bulk. Then, all individuals of bulks and F2 where genotyped for this marker and regression and chi-square analysis showed a significant relationship between this marker and the disease score. The regrsion of disease score on band 400bp (b = -0.709) indicates that this band is more abundant in low scores (resistant individuals). Also, the distribution of F2 individuals in one of the crosses confirmed the existence of the epistatic (9sensetive: 6 semi sensitive: 1resistance) relationship