تنوع و انتشار خفاش در برخي غارهاي استان فارس

Diversity and distribution of bat in the some caves of Fars Province

شناسايي تاكسون هاي جانوري يكي از اقدامات اساسي براي حفظ تنوع زيستي است. خفاش موجودي نافع در اكوسيستم است كه به دلايل مختلف از جمله تخريب زيستگاه هاي آن ها به شدت مورد تهديد قرار گرفته است. لذا در اين پژوهش، تنوع خفاش در 36 غار در اقليم هاي مختلف استان فارس طي 10 ماه بررسي گرديد. به اين منظور خفاش ها ضمن پرواز در غار يا بعد از صيد شدن با تور نامرئي (mist net)، عكس برداري شدند. گونه ها پس از مطابقت با كليدهاي تاكسونوميكي خاص شناسايي و توسط مراجع داخلي و خارجي تاييد شدند. بعضي از خفاش ها پس از شناسايي در محل رها گرديده و بعضي براي تشخيص دقيق تر به آزمايشگاه منتقل شدند. نتايج حاصل از اين تحقيق حاكي از حضور 15 گونه خفاش متعلق به 8 جنس از 7 خانواده بود كه بيشتر در غارهاي مرطوب و بزرگ به لحاظ ارتفاع و عمق به صورت كلني هاي پر جمعيت و متشكل از گونه هاي مختلف مشاهده شدند. خفاش ها شامل يك گونه ميوه خوار و 14 گونه حشره خوار بود. خانواده خفاش نعل اسبي (Rhinolophidae) با 5 گونه بيشترين تنوع و جنس Rhinopoma بيشترين تراكم جمعيت و انتشار در منطقه را نشان داد. بيشترين جمعيت و تنوع خفاش نيز به ترتيب در غارهاي ناحيه گرم و معتدل استان بود. مطابق با نتايج حاصل، غارهاي استان فارس مامن مناسبي براي خفاش است لذا جهت حفاظت از جمعيت آن ها، حفاظت از اين اماكن از طرف سازمان محيط زيست و تعامل آن ها با تيم هاي غارنوردي استان كاملا ضروري است.

Fauna identification of animal taxon is one of the basic parameters for biodiversity protection. Bats are useful animal in the ecosystem that is threatened seriously duo to several reasons, as the destruction of their habitat. So in this study, the diversity of bats in 36 caves in the 4 climates of Fars province was investigated during 10 months. For this purpose, the bats were photographed in the cave during flying or capturing by mist net. The species were identified according special taxonomic keys and confirmed by local and foreign authorities some of bats were abandoned in the site and others were transferred to lab for exactly identification. The obtained results showed 15 species belonging to 8 genera of 7 families as the big colonies of different species lived in the mist and large caves with height and depth. Family Rhinolophidae with 5 species was the most diverse family, and Rhinopoma had the most density and diversity in the harm and temperature regions, respectively. According to obtained results, Fars province is the suitable roost for bats, so the conservation of these habitats must be done for protection of their population by Department of Environment, and their cooperation with caving teams is necessary.