رويكرد تركيبي چند معياره در اولويت‌بندي راهبردهاي مقابله با تغييرپذيري اقليمي در راستاي توسعه پايدار

با توجه به تأثير گسترده و متقابل اقليم با بخش­ هاي مختلف توليدي، محيط زيستي و جوامع انساني، امروزه از تغيير اقليم به ­عنوان يكي از مهم­ترين چالش ­هاي محيط زيستي ياد مي­ شود. هدف كلي پژوهش حاضر اولويت بندي راهبردهاي مقابله با تغييرپذيري اقليمي در بين كسب‌وكارهاي بخش شيلات بود كه به روش پيمايشي و تصميم ­گيري چندمعياره انجام شد. جامعه تحقيق در اين پژوهش پرورش ­دهندگان ماهي سردابي است كه در قالب كسب‌وكارهاي غير زراعي در شهر خرم­ آباد فعاليت دارند (295=N). نمونه پژوهش با استفاده از جدول پتن، 125 نفر با روش نمونه ­گيري طبقه ­اي تصادفي انتخاب شدند. در بخش دوم، تعداد 10 نفر از خبرگان حيطه شيلات از طريق نمونه‌گيري ملاك محور و گلوله برفي انتخاب شد. ابزار اصلي تحقيق پرسشنامه بود كه پايايي آن با محاسبه ضريب تتاي ترتيبي محاسبه شد. رتبه­ بندي راهبردها با استفاده از تكنيك ويكور و مقدار Q گوياي آن است كه در بين راهبردهاي اقتصادي، تضمين خريد توسط دولت از نظر ميزان اهميت و ميزان تحقق پايداري داراي بالاترين رتبه بود. همچنين، تبديل دارائي ­ها به پول نقد در بين پرورش‌دهندگان اولين و سريع­ترين راه براي مقابله با خشكسالي است. در بين راهبردهاي اجتماعي، ترويج پرورش گونه­هاي مقاوم در برابر خشكسالي مهم­ تر بود. به­ نژادي كمي و كيفي گونه­ هاي پرورشي در بين راهبردهاي فني از نظر اهميت در جايگاه نخست بود؛ ولي كشت توأم محصولات در استخرهاي پرورش ماهي از نظر تحقق پايداري و امكان­پذيري در جايگاه نخست قرار گرفت.

Considering the widespread and cross-cultural effects of climate with different sectors of production, environment and human communities, climate change is considered as one of the most important environmental challenges. The main aim of this study was to prioritize climate change coping strategies among fisheries sector. The research was carried out using a survey and multi-criteria decision making. In this study, the research population was the fish breeders in the form of nonagricultural businesses in Khorramabad city (N = 295). The research sample was selected using Paten table. 125 individuals were selected by stratified random sampling method with appropriate assignment. In the second part, 10 experts from the field of fisheries were selected through snowball sampling. The main instrument of the study was a questionnaire whose reliability was calculated by ordinal teta coefficient. Ranking of strategies using the virock technique and the value of Q showed that among the economic strategies, the guarantee of purchasing by the government had the highest rank in terms of importance and sustainability. Turning assets into cash among fisheners is the first and fastest way to deal with droughts. The social strategies, promote the drought-resistant varieties have been more important. Breeding quantitative and qualitative of varieties among the technical strategies was of first rank in term of importance; but the combined cultivation of products in fish farming ponds was placed in the first rank in terms of achieving sustainability and feasibility.