پديد آورندگان :
صادقي، سعيده دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه علوم خاك , كياني، فرشاد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه علوم خاك , اسدي، محمداسماعيل مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان گلستان , كامكار، بهنام دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه زراعت , ابراهيمي، سهيلا دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه علوم خاك
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: در سال‌هاي اخير استفاده از روش‌هاي خاكورزي حفاظتي در دنيا بسيار مورد توجه قرار گرفته و استفاده از روش خاكورزي مرسوم در برخي از نقاط دنيا منسوخ شده است. سيستمهاي خاك- ورزي حفاظتي معمولا در مناطق خشك و نيمه خشك اجرا ميشود. در مناطق نيمه خشك كليد افزايش توليد گياهان زراعي به حداكثر رساندن نفوذ آب‌هاي سطحي است. بعلاوه، تكنيكهايي كه منجر به كاهش تبخير از خاك در هنگام خشكي و افزايش مقدار آب در دسترس گياهان ميشود، بسيار حائز اهميت مي باشند. روش هاي مرسوم خاكورزي با افزايش هزينه هاي انرژي، موجبات فرآيندهاي تخريب و تحليل منابع آب و خاك را فراهم مي‌كنند و دراز مدت روي ويژگي‌هاي خاك اثر نامطلوب مي‌گذارد و سبب تشكيل لايه هاي سخت ميگردد. سهم متابوليك و سهم ميكروبي از جمله شاخص هاي اكوفيزيولوژيك هستند كه براي تعيين وضعيت ميكروبي خاك مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند.
مواد و ورشها: اين تحقيق در سال 1394 به منظور بررسي اثر سيستمهاي مختلف خاكورزي بر فعاليتهاي زيستي خاك در استان گلستان اجرا شد. در اين مطالعه در مرحله اول سه منطقه از استان گلستان در حوزه گرگانرود و در شهرستان‌هاي گنبد، كردكوي و بندرگز انتخاب شدند. از هر كدام از اين مديريت‌ها تعداد 30 نمونه از عمق 0-30 سانتيمتري گرفته پس از آن خصوصيات بيولوژيكي خاك از قبيل تنفس ميكروبي خاك، بيوماس ميكروبي، فعاليت آنزيمهاي اورهآز، آلكالين فسفاتاز، اسيد فسفاتاز، دهيدروژناز و سلولاز اندازه گيري شد. آزمايش به صورت بلوكهاي كاملا تصادفي با سه تكرار اجرا شد.
يافته ها: نتايج نشان داد اثر تيمار خاكورزي در سه منطقه گنبد، كردكوي و بندرگز بر صفات تنفس ميكروبي، فسفاتاز قليايي، فسفاتاز اسيدي، اوره آز، سلولاز و دهيدروژناز معنيدار شد، ولي در منطقه گنبد بر زيست توده ميكروبي اثر معني داري نداشت. نتايج مقايسه ميانگين داده ها نشان داد فعاليت بيولوژيكي خاك در سه منطقه مورد مطالعه تحت تأثير سيستمهاي مختلف خاكورزي قرار گرفت. در هر سه منطقه مورد مطالعه ميزان تنفس در سيستم شخم مرسوم بيشتر از سيستم بدون شخم و شخم حفاظتي بود. در حالي كه در سيستم بدون شخم به دليل كاهش تجزيه مواد آلي ميزان زيست توده ميكروبي بيشتر از دو سيستم ديگر بود. با توجه به اينكه در مناطق مختلف ميزان فعاليت آنزيمي در سيستمهاي مختلف با هم اختلافاتي داشت ولي نتايج نشان داد كه ميزان فعاليت آنزيمهاي فسفاتاز قليايي و اسيدي، اورهآز و سلولاز در منطقه گنبد در سيستم حفاظتي از دو سيستم ديگر بيشتر بود در حالي كه در منطقه كردكوي فعاليت اين آنزيمها در سيستم حفاظتي كمتر از دو سيستم ديگر بود. در دو منطقه كردكوي و بندرگز نيز ميزان فعاليت آنزيم دهيدروژناز در سيستم شخم حفاظتي بيشتر از دو سيستم ديگر بود در حالي كه در منطقه گنبد ميزان فعاليت اين آنزيم در سيستم بدون شخم بيشتر از دو سيستم ديگر بود.
نتيجه گيري: سيستمهاي خاكورزي مختلف بر ميزان فعاليت بيولوژيكي و آنزيمي خاك اثر دارند كه اين فعاليت نيز وابسته به منطقه بود به طوري كه بيوماس ميكروبي خاك با كاهش ميزان رطوبت و مواد آلي خاك كاهش يافت. همچنين با توجه به نتايج اين مطالعه مشخص شد كه سيستم شخم مرسوم از نظر فعاليتهاي بيولوژيكي و آنزيمي خاك در هر سه منطقه به خصوص منطقه گنبد كارايي كمتري داشته و سيستمهاي بدون شخم و حفاظتي داراي كارايي بيشتري بودند هر چند كه در مناطق مختلف اين وضعيت متفاوت بود.
چكيده لاتين :
Background and objectives: In recent years, the use of conservation tillage methods in the world has been widely considered and the use of conventional tillage methods has become obsolete in some parts of the world. Soil conservation tillage systems in arid and semi-arid usually runs. In semi-arid areas, the key to increasing the production of crops is to maximize the penetration of superficial waters. In addition, techniques that lead to a decrease in evaporation from the soil and increase the amount of water available to plants when drought occurs, they are very important. Conventional tillage methods, by increasing energy costs, lead to processes of degradation and reduction of water and soil resources, and long-term effects on soil properties produce undesirable effects and cause the formation of hard layers. The metabolic share and microbial contribution are among the ecophysiological indices that are evaluated to determine the microbial status of the soil.
Materials and methods: This research was conducted in 2015 to investigate the effect of different tillage systems on soil biological activity in Golestan province. In this study, in the first stage, three regions were selected from Golestan province in the Gorganroud basin and in the cities of Gonbad, Kordkuy and Bandargaz. From each of these managements, 30 samples were taken at depths of 0-30 cm. Then biological soil properties such as soil microbial respiration, microbial biomass, urease, alkaline phosphatase, acid phosphatase, dehydrogenase and cellulase activity Measured. The experiment was conducted as a completely randomized block with three replications.
Results :The results showed that the effect of tillage treatment in three areas of Gonbad, Kordkuy and Bandargaz on microbial respiration traits, alkaline phosphatase, acid phosphatase, urease, cellulase and dehydrogenase was significant, but there was no significant effect on microbial biomass in Gonbad region. The results of the comparison of mean values indicated that soil biological activity was affected by different tillage systems in the three studied areas. In all three studied areas, the rate of respiration in conventional tillage systems was higher than that of no-till and conservation tillage systems. While in the no-till system, due to reduced organic matter decomposition, the amount of microbial biomass was higher than the other two systems. Considering the differences in enzymatic activity in different regions in different systems, the results showed that alkaline and acid phosphatase enzymes activity, urease and cellulase activity in the Gonbad region in the conservation tillage system was higher than of two other systems While in the Kurdkuy region the activity of these enzymes in the conservation tillage system was less than the other two systems. In the Kurdkuy and Bandargaz regions, the activity of the dehydrogenase enzyme in the conservation tillage system was more than the other two systems, while in the Gonbad region the activity of this enzyme in the no-till system was more than the other two systems.
Conclusion: Different tillage systems affect the level of biological and enzymatic activity of the soil, which was also dependent on the area, so that the microbial biomass of the soil decreased with decreasing moisture content and soil organic matter.
Also, according to the results of this study, it was determined that the conventional tillage s system in terms of biological and enzymatic activities in all three areas, especially the Gonbad area, had less efficiency and more efficient no-till and conservation tillage systems, although in areas the different situations were different.
