پيش‌نگري عرضه و تقاضاي آب شهري در استان يزد با استفاده از الگوي تعادل عمومي منطقه‌اي

Projection of Water Supply and Demand in Yazd Province Using the General Regional Equilibrium Pattern

اهداف و زمينه‌ها: آب يكي از عمده‌ترين منبع براي توسعه به‌خصوص در حاشيه كوير محسوب مي‌شود و كمبود آن يكي از عوامل محدودكننده اصلي حيات جامعه و توسعه فعاليت‌هاي اقتصادي به شمار مي‌رود. با توجه به مشكلات بنيادي در زمينه تأمين آب شهري در استان يزد، مديريت توأم عرضه و تقاضاي آب به منظور دستيابي به تعادل در عرضه و تقاضاي آتي آب، يكي از راه حل‌هاي بلندمدت برون‌رفت از بحران آبي است. بر اين اساس هدف اين پژوهش، پيش‌نگري عرضه و تقاضاي آب در استان يزد طي افق 30ساله با استفاده از الگوي تعادل عمومي منطقه‌اي بود. روش‌شناسي: پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر ماهيت و روش از نوع كيفي-كمي است. جامعه آماري اين پژوهش شامل داده‌هاي مصرف و عرضه آب شرب خانوارهاي شهري استان يزد بود. با تهيه يك مدل تعادل عمومي وضعيت آب شهري (عرضه و تقاضا) با استفاده از داده‌هاي سري زماني، 3 سناريو در زمينه مصرف و 3 سناريو در عرضه آب در افق 30ساله پيش رو (1397 الي 1425) تهيه و بررسي شد. يافته‌ها: در تمام سناريوها، كمبود عرضه در استان يزد وجود داشت، به طوري كه حتي با در نظرگرفتن خوش‌بينانه‌ترين وضعيت بارش، 265 ميليون مترمكعب آب شهري و با در نظر گرفتن الگوي واقع‌بينانه و استمرار وضعيت كنوني در زمينه تأمين منابع آبي 1/971 ميليون مترمكعب كمبود منابع آبي شهري وجود خواهد داشت. همچنين در صورت افزايش موج خشكسالي در استان و عدم اعمال سياست‌هاي بهينه در زمينه تقاضاي آب، 5/557 ميليون مترمكعب كمبود آب به منظور تأمين آب مورد نياز ساكنين در سطح استان يزد وجود خواهد داشت. نتيجه‌گيري: به منظور كنترل عرضه و تقاضاي آب در استان يزد، علاوه بر ضرورت بهره‌مندي از سياست‌هاي مديريت تقاضا مانند قيمت‌گذاري بهينه، سهميه‌بندي و جيره‌بندي و سياست‌هاي عرضه مانند اصلاح سيستم انتقال، ايجاد مراكز تصفيه و تفكيك آب شرب و بهداشتي، نياز به روش‌هاي انتقال آب از منابع پايدار خارج از استان نيز بايد مورد توجه جدي قرار بگيرد

Aims & Backgrounds Water is considered as one of the main sources for development in Iran, especially in the margin of desert. The lack of water resources is one of the main limiting factors in the life of a society and the development of economic activities. Regarding the fundamental problems of urban water supply in Yazd province, combined management of water supply and demand in order to balance the future supply and demand of water is considered as one of the long-term solutions to manage the water crisis. Methodology In this study, by developing a general equilibrium water status model, three scenarios on consumption and three scenarios in water supply at the horizon of 2018 to 2046 were investigated. Findings Based on the predictions made in all cases of supply shortages in Yazd province, even taking into account the most optimistic rainfall situation, 265 million cubic meters of urban water and taking into account the realistic pattern and ongoing state of the art in providing water resources of 1.97 billion, there will be a lack of urban water resources cubic meters. Also, in the event of an increase in the drought wave in the province and the lack of optimal policies in the field of water demand, there will be 557.5 million cubic meters of water shortage in order to provide the water needed by the residents of Yazd province. Conclusion In order to control the supply and demand of water in the province, in addition to the use of demand management policies such as optimal pricing, rationing and supply policies such as reforming the transmission system, the establishment of purification and separation of drinking water and sanitation, the need for water transfer methods from sustainable resources outside the province should also be taken seriously.