وضعيت خشكسالي و مديريت آن از ديدگاه كارشناسان و سرپرستان خانوارها در نواحي روستايي اسلام‌آباد غرب

Drought Status and its Management from the Viewpoint of Professionals and Households’ Heads in Rural Areas of Eslamabad Gharb, Iran

اهداف و زمينه‌ها: تغييرات اقليم، كاهش كمّي و كيفي منابع آب و روند افزايشي جمعيت جهان مديريت منابع آب را با مشكل روبه‌روكرده است. هدف اين پژوهش، بررسي وضعيت و مديريت خشكسالي­ هاي هواشناسي و زراعي از ديدگاه كارشناسان و سرپرستان خانوار در مناطق روستايي اسلام‌آباد غرب بود. روش‌شناسي: اين پژوهشتوصيفي-تحليلي در سال 1396 در خانوارهاي 7 دهستان اسلام‌آباد غرب انجام شد. در مجموع 374 خانوار (در 21 روستا) به روش نمونه‌گيري طبقه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شدند. جمع‌آوري داده‌ها به دو روش كتابخانه‌اي و ميداني (پرسشنامه و مصاحبه) بود. براي تجزيه و تحليل داده‌هاي كمّي از شاخص‌هاي استانداردشده بارش، تعرق استانداردشده و آزمون T تك‌نمونه‌اي و در قسمت كيفي از روش دلفي استفاده شد. يافته‌ها:براساس نتايج شاخص استانداردشده بارش، از سال‌هاي 1366 تا 1396، 14 سال خشكسالي در سطح شهرستان رخ داده بود(8 سال نرمال، 4 سال متوسط و 2 سال شديد). بر اساس نتايج شاخص بلندمدت تعرق استانداردشده، در سال‌هاي 1387 تا 1397، 2.1% از جمعيت شهرستان تحت تأثير خشكسالي متوسط و 64.6% تحت تأثير خشكسالي خفيف قرار داشتند. نتيجه‌گيري: مشاركت روستاييان در برنامه‌ريزي‌هاي حوزه مديريت خشكسالي مهم‌ترين و مؤثرترين عامل مؤثر بر مديريت خشكسالي است.

Aims & Backgrounds Climate change, the quantitative and qualitative decline of water resources and the increasing trend of the world’s population have made water management difficult. The purpose of this study was to assess the situation and management of meteorological and agricultural droughts from the point of view of experts and household supervisors in rural areas of Eslamabad Gharb. Methodology This descriptive-analytical study was conducted in 2017 in 7 households of Eslamabad Gharb. A total of 374 households (in 21 villages) were selected through multi-stage stratified random sampling. Data were collected through library and field research (questionnaire and interview). To analyze the quantitative data, standardized precipitation indices, standardized transpiration and onesample T-test, and in the qualitative part, Delphi method was used.. Findings According to the results of the Standardized Precipitation Index, from 1986 to 2016, 14 years of drought occurred at the county level (8 years normal, 4 years moderate and 2 years severe). According to the results of the long-term standardized transpiration index, 2.1% of the city population was affected by moderate drought in 2008-2009, and 64.6% by mild drought. Conclusion Rural participation in drought management planning is the most important and effective factor affecting drought management.