كيفيت زندگي و عوامل مرتبط با آن در بين سالمندان

Quality of Life and its Related Factors among Elderly People

اهداف: با توجه به افزايش روزافزون جمعيت سالمندي، بررسي سلامت اجتماعي،‌ جسمي و روحي افراد سالمند كه مرتبط با كيفيـت زندگي آنان است، امري ضروري است. مطالعه حاضر با هدف بررسي وضعيت كيفيت زندگي سالمندان استان همدان انجام شد. ابزار و روش‌ها: اين پژوهش توصيفي به‌صورت مقطعي در سال 1396 در بين 238 نفر سالمند زن و مرد بالاي 60 سال مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي- ‌درماني شهري و خانه‌هاي بهداشت شهرستان‌هاي استان همدان صورت گرفت. اين افراد به روش تصادفي طبقه‌­اي انتخاب شدند. ابعاد كيفيت زندگي سالمندان با استفاده از پرسش‌نامه 36سئوالي كيفيت زندگي (SF-36) مورد ارزيابي قرار گرفت. داده‌ها توسط نرم‌افزار STATA 13 و با استفاده از آزمون‌هاي T مستقل و آناليز واريانس يك‌طرفه تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: بالاترين ميانگين كيفيت زندگي در بعد جسماني و در زيرمقياس درد (21.29±70.86) و كمترين ميانگين در زيرمقياس سلامت عمومي (10.29±24.81) گزارش شد. نمره كيفيت زندگي در زيرمقياس‌هاي بعد سلامت جسماني و رواني در مردان بالاتر از زنان به دست آمد كه اين اختلاف از نظر آماري معني‌دار بود (P<0.05). همچنين در زيرمقياس‌هاي بعد سلامت جسماني و رواني ميانگين نمره كيفيت زندگي در افراد با سطح تحصيلات بالاتر و در افراد متاهل بالاتر بود (P<0.05). نتيجه ­گيري: ميانگين كيفيت زندگي در دو بعد سلامت جسماني و رواني و زيرمقياس­هاي مربوطه در ميان سالمندان استان همدان، در سطح متوسط و قابل قبولي قرار دارد و پايين­ترين نمره مربوط به زيرمقياس سلامت عمومي است. همچنين كيفيت زندگي در زنان سالمند، سالمندان با تحصيلات پايين و سالمندان تنها پايين‌تر است.

Aims Considering the increase of the elderly population, it is essential to investigate the social, physical and mental health of the elderly, which is related to their quality of life. The present study was conducted to assess the quality of life of elderly people in Hamedan province, Iran. Instruments & Methods This descriptive cross-sectional research was carried out among 238 elderly males and females aged over 60, who referred to the health centers of Hamedan province. The subjects were selected using randomized stratified sampling method. The 36- item questionnaire (SF-36) was used to evaluation the dimensions of quality of life of the subjects. Data were analyzed using STATA 13 software through the independent T-test and one-way analysis of variance. Findings The highest mean of quality of life was reported in the physical dimension and the subscale of pain (70.86±21.29) and the lowest mean was reported in the general health (24.10±89.29). The quality of life score in the subscales of physical and mental health dimensions in males was higher than the females, which this difference was statistically significant (p<0.05). Also, in the subscales of physical and mental health, the mean score of quality of life was higher in the married subjects and the subjects with higher education (p<0.05). Conclusion The mean of quality of life in the dimensions of physical and mental health and their related subscales in the elderly people of Hamedan province is at the acceptable and moderate level and the lowest score is related to the general health. The quality of life is also lower in elderly females, and elderly people with low education, and single elderly people.