بررسي رمان سمفوني مردگان از منظر نظريه روايت شناسي گريماس

مسألۀ اساسي اين مقاله، تحليل روابط و مناسبات شخصيت ها در سمفوني مردگان عبّاس معروفي است. در اين مقاله، از الگوي كنش‌گر گريماس بهره برده شده است. شش نقش اصلي يا به تعبير گريماس، كنش­گر، در اين روايت بازيابي شده كه عبارتند از: فرستنده، پذيرنده، فاعل، هدف، ياري­گر و بازدارنده. بر اساس نتايج حاصل از اين تحقيق، در سمفوني مردگان، فرستنده علاقه است كه يك مفهوم انتزاعي است؛ نه يك شخصيت عيني. پذيرنده: آيدين، فاعل: آيدين، هدف: دست يافتن به هنر و شاعري، ياري­گر: مادر، معلّم آيدين، سورمه و خانوادۀ ميرزاييان، و عموي آيدين؛ كنش­گر بازدارنده: پدر آيدين و سپس برادرش و اياز پاسبان هستند. نتيجۀ اين پژوهش نشان مي دهد كه مدل گريماس در تحليل شخصيت هاي سمفوني مردگان عبّاس معروفي بسيار مفيد و كارآمد است. بر اساس اين الگو، خواننده با ذهنيّتي روشن مي تواند روابط و مناسبات شخصيت ها را پيگيري­كند و برخي از ويژگي هايي را كه گريماس براي حكايت هاي فولكلوري بر مي شمارد، در اين داستان مي توان ديد؛ از جمله اينكه قهرمان هم فاعل و هم، پذيرنده است.