بررسي ساختار ميوه در گونه‌هاي اندميك و نيمه‌اندميك Veronica L. Plantaginaceae در ايران

The study of fruit structure in endemic and semi-endemic species of Veronica L. (Plantaginaceae) in Iran

سرده Veronica از تيره Plantaginaceae يكي از سرده هاي بزرگ با حدود 450 گونه در جهان است. اين سرده با 61 گونه در مناطق مختلف ايران پراكنش دارد. بنابر مطالعات گذشته ويژگي‌هاي ريخت شناسي و ريزريخت شناسي كه در اين سرده از اهميت تاكسونوميك برخوردارند. از اينرو در اين پژوهش سعي شده تا با بررسي ويژگي هاي ريخت شناسي، ريزريخت شناسي و تشريحي ميوه در گونه هاي اندميك و نيمه اندميك ايران كه كمتر مورد مطالعه قرارگرفته اند، به حل روابط سيستماتيك اين سرده كمك شود. پس از آماده‌سازي، ميوه‌ها با استفاده از ميكروسكوپ الكتروني نگاره (SEM) تصويربرداري شد. جهت مطالعات تشريحي نيز برش‌گيري به روش دستي و رنگ آميزي مضاعف انجام گرفت. در اين پژوهش صفات مختلف از جمله، اندازه، رنگ، شكل و سطح كپسول و همچنين صفات تشريحي همچون تعداد و نوع سلول لايه هاي مختلف پريكارپ بطور مقايسه‌اي بين گونه‌هاي مختلف بررسي شد. شكل كلي كپسول از تخم مرغي و نوك تيز تا واژ قلبي و كاملاً فرورفته در راس متغير بود. اغلب داراي پوشش كرك غده‌اي يا غيرغده‌اي بوده و فقط در V. viscosa سطح كپسول عاري از زوائد كرك و مو مانند بوده است. اندوكارپ عموماً ليگنيني شده و سلول هاي مزوكارپ از مدور تا تقريباً چهار گوش و از يك تا چهار لايه متغير اند. اپي‌كارپ اغلب شامل يك رديف سلول كشيده مي باشد.

Veronica L. (Plantaginaceae) is one of the largest genera with about 450 species in the world. This genus is present in different regions of Iran with 61 species. According to previous studies, the morphological and micromorphological characters of this genus have a taxonomic significance. Therefore, we tried to solve the systematic relationships of this genus by studying the morphological, micro-morphological and anatomical characters of its fruit in endemic and semi-endemic species of Iran, that have been studied less. After preparation, the fruits were studied using a SEM (Scanning electron Microscope). Cutting manually and double staining were performed for anatomical studies. In this study, various traits such as size, color, shape and surface of the capsule as well as anatomical characteristics such as number and type of cell of different layers of pericarp were investigated comparatively between different species. The shape of the capsule was varied from ovoid to obcordate and tip to emarginate. In most cases, the capsules are puberulent, and only in the V. viscosa the surface is glabrous. The endocarp is generally lignified, the mesocarp cells vary from rounded to square and from one to four layers. Epicarp often consists of elongate cell.