تجزية ارتباط مكان‌هاي ژني كنترل كنندة صفات مورفولوژيك برنج با استفاده از نشانگرهاي ISSR در شرايط غرقاب و تنش خشكي

Association analysis of genes controlling morphological traits in rice using ISSR markers in flooding and drought condition

شناسايي مكان­ هاي كنترل­كننده صفات كمي به ويژه در وضعيت تنش از موضوع­هاي مهم حوزه به نژادي است. پژوهش حاضر در راستايي شناسايي نشانگر­هاي مولكولي كه ارتباط معني­داري با صفات مرتبط در برنج با استفاده از نشانگر ISSR و 59 ژنوتيپ برنج و 21 صفت زراعي در شرايط غرقاب و تنش خشكي انجام شد. ژنوتيپ­هاي مورد بررسي براساس نشانگر­هاي بين ريزماهواره­اي در مجموع 144 باند با ميانگين 14/4 باند به ازاي هر جايگاه نشانگري ايجاد نمود و از 144 باند تشكيل شده 69/17 درصد از باند­ها چندشكل بودند. بيشترين محتواي اطلاعات چند شكل(PIC) را آغازگر ISSR-7 با 49/0 و آغازگرهايي ISSR-2، ISSR-8، ISSR-9 و ISSR-10 با 0/47 كمترين مقدار PIC را به خود اختصاص دادند. تجزيه ارتباط با استفاده از ماتريس ساختار جمعيت و با مدل­هاي آماري GLM و MLM با استفاده از نرم افزار TASSEL براي 21 متغير انجام شد. مدل MLM توانست در شرايط نرمال 96 نشانگر و در شرايط تنش خشكي 80 نشانگر معني­دار را مرتبط با 21 صفت مورد بررسي در سطح احتمال پنج درصد شناسايي نمايد. مطابق نتايج تجزيه ارتباط در شرايط نرمال بالاترين ضريب تبين (در مدل MLM) مربوط به آلل ISSR7-2 به ميزان29/27 درصد و در شرايط تنش خشكي بالاترين ضريب تبين (در مدل GLM) مربوط به آلل ISSR1-6 به مقدار 22/77 درصد بود. با توجه به نتايج، پيش بيني مي­شود استفاده از نشانگرهاي ISSR رديابي شده در اين پژوهش درصورت تاييد و پس از اختصاصي شدن، با اطمينان زيادي در برنامه­هاي انتخاب به كمك نشانگر امكان پذير باشد.

Identification of quantitative traits loci, especially in stress, is one of the important issues in plant breeding. The present study was conducted to identify molecular markers that have a significant relationship with related traits in rice using ISSR markers and 59 rice genotypes and 21 agronomic traits in the flooding and drought stress conditions. The genotypes were based on ISSR markers in a total of 144 bands with an average of 14.4 bands for each marker, and of 144 bands, 69.17% of the bands were polymorphic. The largest polymorphic information content (PIC) was initiated by ISSR-7 with 0.49 and the ISSR-2, ISSR-8, ISSR-9 and ISSR-10 primers with the lowest PIC of 0.47. The association analysis was performed using population structure matrix with GLM and MLM statistical models using the TASSEL software for 21 variables. The MLM model was able to detect meaningful markers in flooding condition of 96 markers in drought stress conditions and related to 21 traits examined at a probability level of 5%. According to the results of association analysis in flooding conditions, the highest correlation coefficient (in the MLM model) of the ISSR27-2 allele was 29.27% ​​and in the drought stress, the highest correlation coefficient (in the GLM model) was related to the ISSR1-6 allele of 77.7 22 percent. According to the results, it is anticipated that the use of ISSR markers detected in this study, if confirmed and after being confined, is highly confident in the selection breeding programs with the help of the molecular marker.