كاربرد استنتاج منطق فازي و AHP در زمينه اولويت‌بندي گونه هاي درختي سازگار با شهر زابل

Application of fuzzy logic inference and AHP in the field of prioritization Tree species compatible with Zabol city

كشف روابط بين انتخاب گونه‌هاي درختي خاص و سازگار با شرايط آب‌وهوايي ويژه مناطق موردنظر همواره از موارد چالش‌برانگيز و قابل‌تأمل در مديريت و برنامه‌ريزي شهري بوده است. شناخت منطقي اين روابط از سويي باعث افزايش بهره‌وري و بازدهي بالاي اين درختان و از سوي ديگر موجب صرفه‌جويي‌هاي اقتصادي ناشي از اين امر مي-شود كه اين امر به‌نوبه خود زيبايي شهر و رضايتمندي شهروندان را نيز به دنبال دارد. دشت سيستان به دليل خشك‌سالي‌هاي اخير و طوفان‌هاي شن سهمگين آن داراي شرايط خاص جغرافيايي در استان سيستان و بلوچستان و كشور مي‌باشد، و اين خاص بودن همواره باعث شده است تا گونه‌هاي خاص و مقاومي از پوشش گياهي را پذيرا باشد. اين تحقيق به بررسي چندگونه درختي مقاوم و سازگار با شرايط جغرافيايي شهر زابل پرداخته و با استفاده از مدل سيستم استنتاج فازي و AHP اقدام به بررسي اين گونه‌ها از جنبه معيارهاي اكولوژيكي و اجتماعي-كاركردي نموده و با ذكر ابعاد مختلف ضعف و قوت هركدام از درختان اقدام به اولويت‌بندي آن‌ها كرده است، تا با استفاده از نتايج آن بتوان در مورد تمركز سرمايه‌گذاري و انتخاب گونه اصلح‌تر براي كشت تصميم‌گيري نمود. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه در بين گونه‌هاي گياهي شش‌گانه مورد بررسي، درختان اكاليپتوس و نخل زينتي به ترتيب با وزن نهايي (0.273 و 0.263) مناسب‌ترين درختان براي كاشت و در مقابل درخت توت تزئيني با كسب امتياز (0.125) نامناسب‌ترين درخت براي كاشت در شرايط اكولوژيكي و اجتماعي- كاركردي زابل است.

Due to recent drought and severe storms, Sistan plain has specific geographic conditions in Sistan and Baluchestan and the country, and this particularity has always led to the availability of special and sustainable species of vegetation. This research has investigated various tree species that are resistant to and adapted to the geographical conditions of Zabol city. Using Fuzzy Inference System model and AHP, these species have been studied in terms of ecological and socio-functional criteria. By mentioning different dimensions of weakness and strength of each tree Has prioritized them, so that, using its results, it would be possible to decide on the focus of investment and the choice of the most suitable species for cultivation. The results of this study indicate that among the six plant species studied, Eucalyptus trees and ornamental palms with the final weights (0.273 and 0.263) were the most suitable trees for planting, and in contrast to the decorative berry tree with the score (0.125), the most inappropriate tree for planting In ecological and social-functional conditions of Zabol.