تحليل جامعه شناختي مصرف شبكه هاي اجتماعي مجازي در بين دانشجويان (مطالعه موردي دانشجويان دانشگاه تهران)

Sociological analysis of the use of virtual social networks among students (Case study: Students of Tehran University

ظهور فضاي مجازي و گسترش استفاده از شبكه هاي اجتماعي در بين جوانان و دانشجويان، بر سبك زندگي و گذران وقت آنان تأثير گذاشته است. بر اين اساس اين مقاله با هدف بررسي ميزان استفاده، الگوي مصرف و عوامل مؤثر بر مصرف شبكه هاي اجتماعي مجازي در بين دانشجويان انجام يافته است. رويكرد تحقيق تركيبي، روش تحقيق كمي و كيفي و ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه و مصاحبه است. جامعه آماري دانشجويان دانشگاه تهران است كه بر اساس آن حجم نمونه به تعداد 350 نفر انتخاب شده است. شيوه نمونه گيري، از نوع احتمالي و طبقه اي سيستماتيك است. يافته هاي كيفي در خصوص انگيزه استفاده از شبكه هاي اجتماعي دانشجويان نشان داد سرگرمي و گذران وقت و كنار آمدن با تنهايي، جوياي حال دوستان و آشنايان، در جريان اوضاع و احوال جامعه قرار گرفتن و دانلود مقاله و كتاب، به ترتيب مهم ترين انگيزه دانشجويان براي استفاده از شبكه هاي اجتماعي مجازي است الگوي مصرف شبكه هاي اجتماعي در بين بيش از 80 درصد از دانشجويان، تلگرام و اينستاگرام است. اين وضعيت طبق رويكردهاي نظري تحقيق به دليل غناي رسانه اي و معاشرت پذيري بالا و امنيت بالاي اين شبكه ها براي حفظ اطلاعات كاربران است. نتايج تحليل رگرسيوني و تحليل مسير متغيرها نشان مي دهد از بين متغيرهاي وارد شده در معادلات رگرسيوني، 5 متغير) سن، درآمد، سرمايه فرهنگي، وضعيت اشتغال و خودافشايي (اثر مستقيم و 2 متغير ديگر(مقطع تحصيلي و سرمايه اجتماعي) صرفاً به صورت غيرمستقيم بر ميزان استفاده از شبكههاي اجتماعي مجازي اثرگذار بوده اند. در مجموع، متغيرهاي مستقل اين تحقيق 31 درصد از تغييرات متغير تابع يعني ميزان استفاده از شبكه هاي اجتماعي مجازي را تبيين نموده اند.

The emergence of cyberspace and the expansion of the use of social networks among young people and students have influenced their lifestyle and spending time. Accordingly, this paper aims at evaluating the amount of use, pattern of consumption and factors affecting the use of virtual social networks among students. Combined research approach, Quantitative and qualitative research method were used, and data gathering tools include questionnaires and interviews. The statistical population is the students of Tehran University, and the sample size is 350 people. The sampling method is systematic categorical and probabilistic. Qualitative findings about the motivation to use social networks of students showed that the motivations include: entertainment and spending the time, coping with solitude, greeting friends and acquaintances, following news, and downloading articles and books which are respectively the most important motivations of students to use virtual social networks. Over 80% of students use Telegram and Instagram. This situation, according to the theoretical framework of the research, is due to their high socialization and high level of security of these networks to protect users' information. The results of regression analysis and analysis of variables showed that among the variables introduced in the regression equations, 5 variables (age, income, cultural capital, employment status and sociability), directly affect and two other variables (academic grade and social capital) indirectly affect the use of virtual social networks. In general, the independent variables of this study explained 31% of the variation of the function, i.e., the amount of use of virtual social networks.