بررسي نقش هويت يابي زنانه در عملكرد نمايندگان زن در مجلس پنجم شوراي اسلامي

Investigating the role of female identification in the performance of women's representatives in the 5th Islamic Consultative Assembly

مهم‌ترين عرصه‌ي مشاركتِ سياسي زنان ايران پس از وقوع انقلاب اسلامي، قوه‌ قانونگذاري به ويژه در مجلس پنجم بوده است؛ دوره‌ي پنجم مجلس شوراي اسلامي شاهد حضور بيش‌ترين تعداد زنان در مقام نمايندگي مجلس بود. در اين دوره زنان نماينده موفق به تصويب قوانين مهمي در جهت بهبود وضعيت زنان در جامعه‌ي ايران شدند. پرسش اصلي در اين مقاله اين است كه چه عواملي باعث موفقيت نمايندگان زن در تصويب قوانين مربوط به زنان در مجلس پنجم شدند؟ اين پژوهش با مراجعه به مشروح مذاكرات مجلس پنجم، كتابخانه‌ي مجلس و نشريّات صورت گرفته و مبتني بر روش توصيفي-تحليلي است. در اين پژوهش، ضمن بيان پيشينه‌ي مشاركت زنان در عرصه‌هاي مختلف اجتماعي، با بررسي مصوّبات مجلس پنجم شوراي اسلامي در خصوص زنان، به تبيين نقش و عملكرد نمايندگان زن پرداخته شده است. يافته‌هاي پژوهش نشانگرِ آن هستند كه افزايش سطح مشاركت سياسي زنان در جامعه‌ي ايران و در پي آن، افزايش تعداد نمايندگان، تحصيلات بالاترِ نمايندگان زن نسبت به دوره‌هاي پيشين، روي كار آمدن دولتِ هم‌سو با رويكرد توجه به حقوق زنان، تغييرات فرهنگي-اجتماعي در جامعه و تأثير رسانه‌ها در افزايش آگاهي زنان، از عوامل موثر در موفقيت نمايندگان زن در مجلس پنجم به شمار مي‌آيند. ضمناً با در نظر گرفتن نقش عامل "هويّت"در فرايند تصويب قوانين مربوط به مطالبات زنان، گفتمان‌هاي هويّتيِ موجود در حوزه‌هاي سياسي-اجتماعي و جايگاه زنان در انقلاب اسلامي و قانون اساسي جمهوري اسلامي از عوامل تعيين ‌كننده در تصويب قوانين به شمار مي‌روند.

The most important area of political participation of women in Iran after the Islamic Revolution was the legislature; the fifth session of the Islamic Consultative Assembly witnessed the presence of the largest number of women as members of the parliament. During this period, the women's representative succeeded in ratifying important laws to improve the status of women in Iranian society. The main question in this article is: what factors led women women's parliaments to success in the fifth legislature? This research is based on a detailed descriptive-analytical approach to parliamentary talks, parliamentary libraries and publications. In this research, while presenting the history of women's participation, by examining parliamentary resolutions on women, explaining the performance of women's representatives, research findings indicate that increasing the level of women's political participation in society, increasing the number of delegates, and increasing the education of women's deputies to courses Previously, the coming of the government in line with the approach to focusing on women's rights, socio-cultural changes in society, and the media's impact on raising women's awareness, as well as the "identity" factor in the process of ratifying the laws on women's demands, the existing discourses of political-social domains an‎d the constitution of factors t The contributors are considered to be laws.