عنوان مقاله :
پنج نسخۀ داريوش شايگان در پنج دهه
پديد آورندگان :
فراستخواه, مقصود مؤسسه پژوهش و برنامه‌ريزي آموزش عالي
كليدواژه :
علوم انساني و جامعة ايران , شايگان و حكمت قديم , فلسفة جديد و زمينه كاوي
چكيده فارسي :
علوم انساني ايران دست‌كم در دو مسير متمايز عمل كرده است: انتقادي و اكتشافي. شايگان سبكي از آفرينش دانش و معاني و يكي از كارنامه‌هاي فكري علوم انساني را به‌دست‌مي‌دهد وتأثير و تأثر دوسويه ميان علوم انساني ايراني با وقايع و رويدادهاي هم‌بافت اجتماعي و فرهنگي را برآفتابمي‌كند. روشمطالعۀ حاضر تحليل محتواي متون شايگان به‌علاوۀ زمينه‌كاوي اجتماعي است. دست‌كم پنج نسخه بدين‌شرح به‌دست آمد: نخست، تحقيقات علمي دربارۀ حكمت معنوي آسيا؛ دوم، برساخته‌شدن آسيادر‌برابر غرب؛ سوم، آزمون تاريخيِ ايدئولوژي؛ چهارم؛ نسخۀكثرت‌گرايي و حقيقتهاي چندگانه؛ پنجم،پناه‌بردن به بيان‌هايحسي بيرون از ادراك‌هاي مفهومي. بذرهايي از تمام اين نسخه‌ها در هريك از آن‌ها در حالت كموني به‌سرمي‌برند و به كثرت شايگان نوعي وحدتمي‌بخشند. به‌گواهي شايگان،علوم انسانيما، با بالا و پايين‌شدن جامعۀ ايران و جهان، بسيارپيچ‌و‌تابخورده است، گاه زبان ناظر و گاهي نيز زبان عامل گشوده است. مباحث شايگان درگير آشنايي‌زدايي از كلمات مأنوس ما هستند. شايگاناز حكمت قديم و فلسفۀ جديدسخنمي‌گويد، تاريك‌انديشي جديد را برملامي‌سازد، و ضمن برحذر‌داشتن از تلفيق‌هاي آبكي و چندپارگي ذهني،شوق حضور در فضاهاي ميانيرا به دل‌هاي مامي‌افكند. پوچي و معنا در اين نسخه‌ها بر هممي‌پيچند و با هم دوئلمي‌كنند.
چكيده لاتين :
no abstract
