پديد آورندگان :
خسروي، وحيد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات برنج كشور، معاونت مازندران، آمل , جوان نيكخواه، محمد دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه گياه پزشكي، كرج , صارمي، حسين دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه گياه پزشكي، كرج , نعيمي، شهرام سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات گياهپزشكي كشور - بخش تحقيقات كنترل بيولوژيك، تهران
كليدواژه :
آزمون بيماري‌زايي , برنج , بذرزاد , بيمارگر , فوزاريوم
چكيده فارسي :
آلودگي قارچي بذر برنج به گونه‌هاي فوزاريوم مشكل بزرگي براي كشاورزان در دنيا و ايران مي‌باشد. شناخت قدرت تهاجمي گونه‌هاي فوزاريوم مزارع برنج براي توسعه استراتژي مديريت بيماريهاي ناشي از آنها مفيد و موثر است. در اين پژوهش بيماري‌زايي 47 جدايه از گونه‌هاي Fusarium fujikuroi، F. incarnatum، F. proliferatum، F. thapsinum، F. andyazi، F. oxysporum، F. graminearumو F. merismoidesكه از بذور برنج استان‌هاي مازندران، گيلان، گلستان، خوزستان و فارس جداسازي شدند، مورد بررسي قرار گرفت. بيماري‌زايي به روش آغشتگي بذر برنج به سوسپانسيون كنيديوم‌ها در آزمايشگاه، خزانه و مزرعه برنج بررسي گرديد. درصد گياهچه‌هاي سالم، بيمار و مرده، مشاهده و ثبت شدند و درصد وقوع بيماري تعيين شد. همچنين ميزان انتقال بيماري پوسيدگي طوقه توسط بذر به خزانه و مزرعه برنج تعيين شد. نتايج نشان داد كه همه جدايه‌هاي مورد بررسي، روي گياهچه برنج بيماري‌زا بودند و درصد جوانه‌زني را در مقايسه با شاهد كاهش دادند و فقط تك جدايه F. merismoidesغير بيماري‌زا بود. جدايه‌هاي F. fujikuroi بالاترين شاخص وقوع بيماري را داشتند. همچنين بين گونه‌هاي Fusarium، جدايه‌هاي درون هر گونه و جدايه‌هاي به دست آمده از پنج استان از نظر شاخص وقوع بيماري اختلاف معني‌داري در سطح يك درصد وجود داشت. بر اساس ميزان وقوع بيماري، 1/2 درصد جدايه‌ها در گروه غير بيماري‌زا، 25/6 درصد جدايه‌ها در گروه بيماري‌زاي ضعيف،34/1 درصد بيماري‌زا و 38/2 درصد در گروه بيماري‌زاي شديد قرار گرفتند. در اين پژوهش، ميزان انتقال بيماري توسط بذر به خزانه، 38 درصد بود. اما پس از ضد عفوني بذر با قارچ كش، ميزان انتقال بيماري به خزانه از 38 به 3/6درصد كاهش يافت. اين نتايج اهميت ضد عفوني بذر برنج با قارچكش مناسب براي مبارزه با بيماري پوسيدگي طوقه را نشان مي‌دهد.
چكيده لاتين :
The fungal infection of rice seeds with Fusarium species, is a major problem for farmers in Iran and the world. Determining the pathogenicity of Fusarium species in rice fields might be helpful in development of strategies for management of the relevant diseases. In this research, the pathogenicity of forty seven isolates of Fusarium belonged to Fusarium fujikuroi, F. incarnatum, F.prolifratum, F. thapsinum, F. andyazi, F. oxysporum, F. graminearum and F. merismides obtained from rice seeds in Mazandaran, Guilan, Golestan, Khuzestan and Fars provinces were investigated. The pathogenicity test was performed by rice seed dressing method using spore suspension as inoculum in invitro, nursery and the paddy field. Percentage of healthy, unhealthy and dead seedlings recorded and percentage of disease incidence was determined. Also, the transmission rate of bakanae disease by seeds from the laboratory to the nursery and the paddy was determined. The results showed that all isolates were pathogenic on rice seedling and reduced germination percentage compared to control, and only one isolate of F. merismoides was non-pathogenic. F. fujikuroi isolates had the highest disease incidence rate. In addition, there was a significant difference among Fusarium species, isolates of each species and the five provinces in terms of disease incidence. Based on the disease incidence, 2.1% of the isolates placed in the non-pathogenic group, 25.6% of the isolates were in the moderate pathogenic, 34.1% of the isolates were pathogenic and 38.2% considered as severe pathogenic group. In this research, the rate of disease transmission from contaminated seeds to the nursery was 38%., but after seed disinfection, with fungicide, the transmission rate of the disease dropped from 38% to 3.6%. These results show the importance of rice seed treatment with fungicides for the control of bakanae disease.
