تأثير رفلكسولوژي پا برشدت سردرد ناشي از تزريق داروي نيتروگليسيرين: يك كار آزمايي باليني تصادفي شده كنترل‌دار

Effect of Foot Reflexology on Headache due to Ntroglycerin Injection: A Randomized Controlled Clinical Trial

مقدمه: انفوزيون نيتروگليسيرين، اغلب سبب ايجاد عارضه جانبي سردرد بيماران مي‌شود. لذا از روشهاي مختلفي جهت تسكين آن استفاده مي‌گردد. رفلكسولوژي پا سبب كاهش درد مي‌شود. اين مطالعه با هدف تعيين تأثير رفلكسولوژي پا بر شدت سردرد ناشي از انفوزيون نيتروگليسيرين انجام شد. روش كار: در اين كارآزمايي باليني تصادفي 60 بيمار زن مبتلا به بيماري قلبي كه تحت انفوزيون نيتروگليسيرين بودند؛ پس از نمونه گيري به روش در دسترس، به صورت تخصيص تصادفي به دو گروه 30 نفري آزمون و كنترل تقسيم شدند. در گروه آزمون، رفلكسولوژي پا طبق روش اينگهام در هردو پا به مدت 10 دقيقه (5 دقيقه براي هر پا) انجام شد. در گروه پلاسبو فقط لمس سطحي داده شد. با فاصله 15 دقيقه بعد از اولين مداخله، مجدداً مداخله دوم به مدت 10 دقيقه (5 دقيقه براي هر پا به صورت جداگانه) انجام شد. درد 3 بار (قبل از مداخله و پس از هر بار مداخله) توسط پرستاري كه از تخصيص نمونه‌ها در گروه‌ها اطلاعي نداشت ثبت شد. جهت جمع آوري داده‌ها از اطلاعات جمعيت شناختي و مقياس سنجش درد استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آماره تي مستقل، كاي اسكوئر و آزمون آناليز واريانس يكطرفه داده‌ها با استفاده از 21 SPSS- انجام گرديد. يافته‌ها: شدت درد قبل از مداخله بين گروهها تفاوت معناداري وجود نداشت (0/88>P)، اما بعد از مداخله بين دو گروه گروه آزمون و كنترل تفاوت معناداري داشت (0/001>P). رفلكسولوژي پا بر كاهش سردرد تأثير متوسط داشت. نتيجه گيري: اجراي رفلكسولوژي پا در كاهش سردرد بيماران دريافت كننده انفوزيون نيتروگليسيرين از نظر عملي امكانپذير و با بهبود آن همراه است.

Introduction: Infusion of nitroglycerin often causes side effects including headache in patients. Therefore, various methods are used for patients’ relief of headache. Foot reflexology can reduce patients’ pain and suffering. The aim of this study was to examine the effect of foot reflexology on the severity of headache caused by the infusion of nitroglycerin. Methods: In this randomized triple-blind clinical trial, 60 cardiac female patients undergoing nitroglycerine infusion after sampling by convenience method, randomly selected and assigned by random allocation method to 30 patients either the control or intervention groups were divided into intervention and control groups. In the intervention group, foot reflexology was performed in both legs for 10 minutes (5 minutes for each leg) according to the Ingham method. Only a superficial touch was provided to the patients in the placebo group. At intervals of 15 minutes after the first intervention, the second intervention was repeated for 10 minutes (5 minutes for each foot). Pain was recorded 3 times as before the intervention and after each intervention by nurses who were unaware about the allocation of samples into the groups. Data was collected using the demographic information and pain scale. Descriptive and inferential statistics were used for data analysis using SPSS v.21 software. Results: No statistically significant differences in the severity of pain before the intervention were found between the groups (P=0.88), but a statistically significant difference between the two groups after the intervention were found (P<0.001), as foot reflexology had a medium effect was found on headache. Conclusions: Foot reflexology for reduction of headache in patients receiving nitroglycerin infusion was feasible and associated with improvement or modification of patients' pain.