اثر بخشي آموزش شناختي- رفتاري مبتني بر خستگي بر ابعاد خستگي پرستاران بخش مراقبت ويژه

The Effectiveness of Cognitive - Behavioral Education Based on Fatigue on Dimensions of Fatigue among Nurses of Intensive Care Units

مقدمه: در سال­هاي اخير، خستگي در جمعيت پرستاران، موضوع جالب توجه بوده و يك شكايت عمومي در ميان آنها محسوب گرديده است. بنابراين به دليل مشكلات و هزينه ­هاي وارد شده در بهره­ وري و عملكرد شغلي پرستاران استفاده از يك آموزش مؤثر و موفق براي كاهش خستگي ضروري است. هدف پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي آموزش شناختي ـ رفتاري مبتني بر خستگي بر ابعاد خستگي در پرستاران بخش مراقبت ويژه بود. روش كار: اين پژوهش نيمه‌آزمايشي و از نوع پيش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري اين پژوهش را كليه پرستاران زن بخش مراقبت ويژه بيمارستان­هاي آموزشي شهر اراك در سال 1396 تشكيل مي‌دادند. در اين پژوهش از روش نمونه‌گيري در دسترس استفاده شد. براساس ليست پرستاران 40 نفر از ميان پرستاراني كه مايل به شركت در پژوهش بودند انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل گمارده شدند. گروه مداخله 8 جلسه 90 دقيقه­ اي آموزش شناختي ـ رفتاري مبتني بر خستگي دريافت كردند و گروه كنترل مداخله ­اي دريافت نكرد. براي جمع‌آوري داده‌هاي پژوهش از مقياس تأثير خستگي فيسك (1994) استفاده شد. داده‌هاي بدست آمده از اطلاعات جمع‌آوري شده با استفاده از تحليل كوواريانس و توسط نرم‌افزار Spss-21 تحليل شد. يافته ها: نتايج تحليل كوواريانس چند متغيره نشان داد كه پس از مداخله آموزش شناختي - رفتاري مبتني بر خستگي، تفاوت آماري معناداري در ميانگين نمره خستگي در ابعاد جسماني، شناختي و اجتماعي بين پرستاران گروه آزمايش با كنترل به دست آمد (0/05>P). نتيجه گيري: براساس نتايج اين پژوهش مي‌توان از آموزش شناختي ـ رفتاري مبتني بر خستگي براي كاهش علائم خستگي (جسماني، شناختي و اجتماعي) پرستاران استفاده نمود.

Introduction: In recent years, fatigue in the nursing population has been an interesting topic and has been a public complaint among them. Therefore, due to the problems and costs incurred in efficiency and job performance of nurses, it is essential to use an effective and successful treatment to reduce fatigue. The purpose of this study was to investigate the effectiveness of cognitive behavioral Education based on fatigue on dimensions of fatigue among nurses of Intensive care units. Methods: The design of this research was a semi-experimental and pre-test, post test with control group. The statistical population of this study consisted of all women nurses of Intensive care units in 1396. In this research, the sampling was done by convenience sampling method, and then, based on the student list, 40 nurses were selected among the nurses who were willing to participate in the research, and finally, they were randomly assigned into two control and experimental groups. The intervention group received 8 sessions of 90 minutes cognitive - behavioral education based on fatigue and the control group did not receive any intervention. To collect the research data, questionnaires of fatigue impact scale of Fisk was used. The collected data were analyzed by using independent T-test, Chi Square and covariance analysis in SPSS 21 software. Results: The results of covariance analysis showed that cognitive behavioral education based on fatigue decreased fatigue (physical, cognitive and social) of nurses in experimental group compared to control group (P<0.05). Conclusions: Based on the results of this study, cognitive-behavioral education based on fatigue can be used to reduce the symptoms of fatigue (physical, cognitive and social) of nurses.