اثربخشي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر انعطاف پذيري روان شناختي و ارتقاي سلامت مادران داراي كودكان مبتلا به اختلال اوتيسم

Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Psychological Flexibility and Health Promotion Among Mothers with Autistic Children

زمينه و هدف: والدين كودكان با اختلالات رشدي، به‌ويژه اختلالات طيف اوتيسم در معرض خطر بالاي اضطراب و پريشاني هستند. لذا، اين پژوهش با هدف بررسي اثربخشي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر انعطاف‌پذيري روان‌شناختي و ارتقاي سلامت مادران داراي كودكان مبتلا به اختلال اوتيسم انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر، نيمه‌آزمايشي از نوع پيش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماري پژوهش حاضر دربرگيرندۀ تمامي مادران داراي كودكان مبتلا به اوتيسم شهر قم در سال 1396 بود. با توجه به نيمه‌آزمايشي بودن طرح، نمونه‌اي به حجم 30 بيمار (هر گروه 15 نفر) با توجه به معيارهاي شمول از بين افراد جامعۀ آماري به‌صورت داوطلبانه انتخاب شدند. اعضاي نمونه به‌صورت جايگزيني تصادفي ساده، در دو گروه آزمايش و گواه قرار گرفتند. ابزار گردآوري اطلاعات شامل پرسش‌نامۀ كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني (WHOQOL) مقياس پذيرش و عملِ نسخۀ دوم (AAQ-II) بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 21 و با روش تحليل كوواريانس، تجزيه‌وتحليل شدند. يافته‌ها: نتايج نشان داد، درمان مبتني بر پذيرش و تعهد، بر ارتقاي سلامت و انعطاف‌پذيري روان‌شناختي (01/0>P) مادران داراي كودكان مبتلا به اوتيسم، تأثير معناداري دارد. نتيجه‌گيري: مطابق يافتۀ پژوهش، درمان مبتني بر پذيرش و تعهد در ارتقاي سلامت و كيفيت زندگي مادران داراي كودك اوتيسم مؤثر است.

Background and Objective: Parents of children with developmental disabilities, particularly autism spectrum disorders (ASDs), are at risk for high levels of distress. The aim of this study was to evaluate effectiveness of acceptance and commitment therapy on psychological flexibility and Health Promotion among mothers with autistic children. Methods: This study was a quasi-experimental pretest - posttest with control group. The study population was consisted of all mothers with autistic children in Qom city at 2017. Study sample consisted of 30 (15 for each group) mothers that were selected by as a voluntary and randomly recruits to each groups. Instruments for gathering data were WHO quality of life questionnaire and Acceptance and Action Questionnaire- II. Data was analyzed by SPSS v21 using Covariance analysis test. Results: Based on research findings, the acceptance and commitment therapy had significant impact on health promotion and psychological flexibility. Conclusion: According to the findings of the study, acceptance- and commitment- based therapy is an applicable treatment intervention for health and quality of life of mothers with autistic children.