كنكاشي بر رويكرد توانمند سازي جهت ساماندهي سكونتگاههاي غير رسمي (نمونه موردي: شهرتربت حيدريه)

Investigation on the empowerment approach for organizing informal settlements (Case Study: City of Torbat Haydarieh)

سكونتگاه هاي غيررسمي يكي از مهمترين وجوه شهرنشيني ايران است؛ بطوريكه نه تنها در شهرهاي بزرگ بلكه در شهرهاي متوسط و كوچك نيز چنين پديده اي وجود دارد. يكي از شهرهاي درگير كشور در اين زمينه، شهر تربت حيدريه است؛ كه نيازمند بكارگيري رويكردي جامع براي حل مسئله است. هدف اين تحقيق ساماندهي سكونتگاه هاي غيررسمي با رويكرد توانمند سازي در شهر تربت حيدريه است. اين پژوهش از نوع توسعه‌اي_كاربردي مي‌باشد و از نظر روش توصيفي- تحليلي است. روش گردآوري اطلاعات به دو روش كتابخانه اي و پيمايشي(پرسشنامه) گردآوري شده است. و براي تجزيه و تحليل اطلاعات از آزمون همبستگي پيرسون، رگرسيون چند متغيره استفاده شده است. جامعه آماري چهار پهنه ي سكونتگاه هاي غيررسمي شهر تربت حيدريه از جمله مناطق رباط بالا، رباط پايين، كوي امام و حيدرآباد است و حجم نمونه به تعداد 400 نفر به روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شده اند. در اين پژوهش هر كدام از شاخص هاي واگذاري اختيارات و مشاركت، شاخص امنيت و شاخص هاي اجتماعي و اقتصادي به عنوان متغير مستقل و شاخص توانمند سازي به عنوان متغير وابسته مد نظر قرار گرفته شده است كه از بين آنها بهبود شاخص اجتماعي و اقتصادي بيشترين تأثير را در رويكرد توانمند سازي دارد. براساس مدل رگرسيون چند متغيره بهبود شاخص هاي اجتماعي و اقتصادي بيشترين تأثير و در اولويت هاي بعدي به ترتيب شاخص واگذاري اختيارات و مشاركت و شاخص امنيت در دستيابي به توانمند سازي سكونتگاه هاي غيررسمي موثر خواهند بود.

Informal settlements is one of the most important aspects of urbanization in Iran, in a way that not only in the big cities but also in the medium-sized and small towns, these kind of phenomenon exist. One of the cities in Iran that engage in this phenomenon is Torbat Heydarie that requires the utilization of comprehensive application for problem solving. The aim this study is to organize the informal settlements with empowerment approach in Torbat Heidarie city. This study is developmental-practical and the method of it, is descriptive-analytical. The method of collecting information is done in two way; library and survey (questionnaire) and for analyzing the data, the methods of descriptive statistics, Pearson correlation and multiple regression, were used and in order to provide the empowerment strategies of informal settlements, initially the Delphi technique was used to make the planning participatory and in the next stage, the swot strategic model was used. The statistical society are some of informal settlements of Torbat Heydarie, such as areas of high Rabat, areas of low Rabat, Koye Emam and Heidar Abad and the sample size are 400 people that were chosen by the multistage cluster sampling method. In this study, each of the indicators of authority delegating and participation, security indicator and social and economical indicators are considered as a independent variable with empowerment approach to the dependent variable. Among them, social and economical indicator have the most effects on the empowerment approach. According to multiple regression model, social and economical indicators have the most effects and in the next step respectively, assignment of authorities and participation indicator and security indicator in achieving the empowerment of informal settlements have priority. The result of swot model indicated that aggressive strategies placed as a initial priority of informal settlements empowerment