كاربرد روش نظرية داده بنياد در شناسايي الگوي ذهني تقاضاي مسكن در شهر تبريز : رويكرد علوم شناختي

An Application of Grounded Theory in Identifying Mental Patterns for Housing Demand in Tabriz: (A Cognitive Science Approach)

بيشتر افراد با انتخاب بهينة مسكن، يكي از چالش‌هاي مهم بحث تقاضاي مسكن، مواجه‌اند. با توجه به اينكه دربارة اهميت نقش بودجه در انتخاب مسكن توافق كلي وجود دارد، الگوي يكپارچه‌اي براي سنجش نقش و تأثير تمامي عوامل تقاضاي مسكن ارائه نشده و تبيين نظري روشني صورت نگرفته است. با توجه به نقش محوري محدوديت بودجه، عوامل رفتاري و كنترلي در تقاضاي آن، پژوهش حاضر به‌دنبال تبيين الگوي ذهني تقاضاي مصرفي و اجاره‌اي مسكن با رويكرد علوم‌شناختي و رفتاري در شهر تبريز است. اين پژوهش در چارچوب رويكرد كيفي و با به‌كارگيري روش تحقيق داده بنياد صورت گرفته است. با استفاده از مدل گسسته لاجيت چندجمله‌اي نحوة اثرگذاري عوامل استخراج‌شده بررسي شده است. ابزار جمع‌آوري داده‌ها، مصاحبه‌هاي نيمه ساختاريافته بوده است و به‌منظور گردآوري اطلاعات، با به‌كارگيري روش نمونه‌گيري هدفمند با 12 نفر از خبرگان آشنا به مباحث مسكن مصاحبه انجام شد. تجزيه و تحليل داده‌ها در سه مرحلة كدگذاري باز، محوري و انتخابي انجام گرفت و براساس آن، مدل كيفي پژوهش طراحي شد. نتايج پژوهش حاضر نشان‌دهندة استخراج بالغ بر 250 كد، همراه با احصاء بالغ بر 20 مفهوم و 4 مقوله است كه در قالب مدل پارادايمي شامل محدوديت بودجه به‌عنوان مقولة محوري و شرايط علي (دلايل انتخاب)، عوامل زمينه‌اي (عوامل فيزيكي) و شرايط مداخله‌گر (عوامل كنترلي و رفتاري) قرار گرفت. همچنين، نتايج حاصل از برآورد مدل لاجيت نشان مي‌دهند افراد در تصميم‌گيري براي انتخاب مكان مسكوني علاوه بر بودجه، تمام جوانب را در نظر مي‌گيرند؛ اما اهميت هركدام از عوامل در انتخاب متفاوت است.

Choosing optimal housing is one of the most important challenges people face in demand for housing. Despite the general agreement on the importance of the budget constraint’ role on housing choice, no comprehensive model for evaluating all demand determining factors has been introduced and no clear theoretical explanation has been made. Considering the central role of budget constraint, behavioral and control factors in determining housing demand, this research seeks to explain the mental pattern of rental and consumer demand for housing in Tabriz using the approach of cognitive and behavioral sciences. Regarding this, the study was carried out within the framework of qualitative approach, using grounded theory. A multi-nominal Logit regression was used in order to analyze the impacts of identified factors. Data gathering tools were semi-structured interviews with 12 experts in housing discussions, using a purposive sampling methodology. Data analysis was performed in three steps: open coding, axial coding, and selective coding upon which our qualitative model was designed. Our study resulted in extraction of more than 250 codes, along with an inventory of more than 20 concepts and 4 categories,which are presented in the form of a paradigmatic model including budget constraints as the axial category and causal conditions (as underlying reasons for choices), underlying factors (Physical factors), and intervening conditions (behavioral and control factors). The results of estimating the Logit model indicate that individuals consider not only the budget but also all aspects of decision making to choose a residential location, but the importance of each factor is different.