تحليل سياست‌هاي قومي، مذهبي و تأثير آن بر مشاركت سياسي و راه‌هاي ارتقاء آن (مورد مطالعه: قوم تركمن استان گلستان)

Analysis of Ethnic and religious policies and its impact on political participation and ways to upgrade it(Case Study: Turkmen Ethnic in Golestan Province)

از ايران همواره با عنوان جامعه ­اي با گوناگوني‌ و شكاف‌هاي اجتماعي بسيار با‌ سـاختار‌ موزاييك گونه ياد شده است. در طول يك دهه گذشته، چهار شكاف اجتماعي نسلي، جنسيتي، قومي و مذهبي داراي اهميت زيادي در ايران بوده­ اند. يكي از اقوامي كه موضوع مناسبي براي مطالعه در چارچوب شكاف‌هاي قومي و مذهبي است قوم تركمن است. اكثر تركمن‌هاي ايران در استان گلستان، يعني شهرهاي گنبد، بندر تركمن و مراوه‌تپه ساكن‌اند. تركمن‌ها مسلمان اهل سنت و حنفي مذهب‌اند. موضوعي كه در اين مورد بسيار حائز اهميت است و دغدغه اين مقاله نيز به شمار مي‌رود تأثير شكاف­هاي قومي و مذهبي بر مشاركت سياسي در استان گلستان است. با توجه به اين مقدمه هدف اين مقاله تبيين و تحليل تأثير شكاف­هاي قوميت و مذهب بر مشاركت سياسي در استان گلستان است. سؤال اصلي مقاله اين است كه قوميت و مذهب به عنوان دو شكاف مهم و برجسته در كل ايران و به ويژه استان گلستان چه تأثيري بر سطح مشاركت سياسي در اين استان و نيز جهت‌گيري‌هاي آن به سمت جناح‌ها و احزاب سياسي و نيز شعارهاي انتخاباتي دارد؟ مقاله حاضر از نظر نوع هدف كاربردي و از نظر نوع روش تحقيق توصيفي- پيمايشي و از نوع همبستگي است. روش كتابخانه‌اي، عمدتاً به منظور مطالعه ادبيات موضوع و بررسي سابقه تحقيق و آشنايي با تجربيات صورت گرفته و شناخت مشاركت سياسي و نيز شكاف­هاي اجتماعي در داخل و خارج از ايران مورد استفاده قرار گرفت. داده­هاي اين پژوهش از طريق پرسشنامه و به روش خوشه گيري چند مرحله­اي جمع‌آوري شده­اند. براي برآورد حجم نمونه از جدول مورگان استفاده مي­كنيم. حجم نمونه برابر با 150 نفر تعيين شد. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسشنامه بود كه پايايي آن 0/88 بود. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آمار توصيفي و استنباطي استفاده شده است. نتايج اين مقاله نشان مي­دهد كه ميان قوت هويت قومي و مذهبي جامعه مورد مطالعه، تعاملات آنان با ساير اقوام و مذاهب، احساس نابرابري اجتماعي كم­تر يا بيشتر و نيز احساس مشروعيت نظام سياسي قوي‌تر يا ضعيف‌تر و سطح و نوع مشاركت سياسي در جامعه مورد مطالعه رابطه مثبت و معناداري وجود دارد.

Iran has always been referred to as a community with a wide variety of social cleavages, with a mosaic structure. Over the past decade, four generational, gender, ethnic, and religious social cleavages have been of great importance in Iran. One of the relatives who is a good subject for studying within the framework of ethnic and religious cleavages is the Turkmen people. Most Turkmens of Iran live in Golestan province, namely the cities of Gonbad, Bandar Turkmen and Marahteph. Turkmens are Sunni and Hanafi Muslims. The topic that is very important in this regard and the concern of this treatise is the effect of ethnic and religious cleavages on political participation in Golestan province. According to this introduction, the purpose of this essay is to explain and analyze the impact of ethnic and religious cleavages on political participation in Golestan province. The main question of the thesis is that what affects ethnicity and religion as two important cleavages in the whole of Iran, and in particular the Golestan province, on the level of political participation in the province as well as its orientations towards political parties and parties, as well as electoral slogans has it? The present research is a descriptive-survey method of correlational type in terms of type of target. The library method was mainly used to study the literature of the subject and to study the history of research and to learn about the experiences and understand the political participation as well as social gaps inside and outside Iran. Data were collected through a questionnaire and multi-stage cluster sampling. We use the Morgan table to estimate sample size. The sample size was 150 people. The data collection tool was a questionnaire with a reliability of 0.88. Descriptive and inferential statistics were used to analyze the data. The results of this thesis indicate that among the strengths of the ethnic and religious identity of the community studied, their interactions with other ethnic groups and religions, the feeling of less or more social inequality, and the sense of legitimacy of a stronger or weaker political system, and the level and type of political participation in there is a positive and significant relationship between the studied population.