تعيين سطح مناسب استفاده از گياه دارويي خرفه در جيره و اثر آن بر فعاليت هضمي و تخميري قارچ‌ها يا باكتري‌هاي شكمبه بره‌هاي پرواري

Determination of appropriate levels of using Purslanes herb in the diet and its effect on digestive and fermentative activity of fungi or ruminal bacteria in lambs

سابقه و هدف: ايران رويشگاه اصلي بسياري از گونه‌هاي علوفه‌اي و دارويي با ارزش تغذيه‌اي مناسب مي‌باشد. اين گونه‌ها در شرايط سخت محيطي نظير بارندگي‌هاي كم و خشكسالي رشد كرده و مي‌توانند جايگزين مناسبي براي برخي اقلام علوفه‌اي متداول نظير علوفه يونجه باشند كه اغلب شرايط بسيار مساعدي براي رشد خود نياز دارند. پژوهش حاضر تعيين سطح مناسب جايگزيني گياه خرفه در جيره و اثر آن بر فعاليت هضمي و تخميري جمعيت ميكروبي، ميكرواگارنيسم‌هاجدا شده از شكمبه بره‌هاي پرواري تغذيه شده با اين جيره‌هاي آزمايشي بود. مواد و روش ها: تيمارهاي آزمايشي شامل جيره شاهد (فاقد مكمل خرفه) و چهار جيره حاوي سطوح 25، 50، 75، 100 درصد خرفه به صورت جايگزين شده با يونجه بودند. از آزمايش توليد گاز براي تعيين سطح مناسب جايگزيني استقاده شد. مقدار گاز توليدي نمونه‌ها در زمان‌هاي 2، 4، 6، 8، 10، 12، 24، 48، 72 و 96 ساعت پس از انكوباسيون ثبت و فراسنجه‌هاي توليد گاز، گوارش‌پذيري ماده آلي و انرژي متابوليسمي آنها برآورد گرديد. قابليت هضم ماده خشك و ماده آلي در شرايط كشت اختصاصي ميكروارگانيسم‌ها مورد بررسي قرار گرفت. در اين مرحله جيره‌هاي حاوي (صفر، 25، 50 درصد) گياه خرفه كه از آزمايش تعيين سطح انتخاب گرديده بودند با مايع شكمبه بره‌‌هاي تغذيه شده با جيره حاوي اين تيمارها مورد آزمايش قرار گرفت. داده هاي حاصل با طرح كاملا تصادفي آناليز شدند. يافته‌ها: نتايج اين پژوهش نشان داد كه سطح 100 درصد خرفه جايگزين شده با يونجه، به طور معني‌داري بالاترين مقدار توليد گاز (80/25 ميلي ليتر) را نسبت به ساير جيره‌هاي آزمايشي داشت و اختلاف آن با سطوح 25 و 50 درصد معني دار نبود (05/0P>). بخش قابل تخمير در تمام سطوح داراي خرفه بالاتر بوده و نسبت به شاهد اختلاف معني‌داري داشت. نتيجه گيري: به طور كلي، نتايج اين آزمايش نشان داد كه گياه خرفه در تغذيه نشخواركنندگان به طور به القوه قادر به دستكاري فعاليتهاي تخميري شكمبه بوده و مي تواند به عنوان عامل مؤثر در تغييرات محيط و جمعيت ميكروبي شكمبه مورد استفاده قرار گيرد. تركيبات فنولي گياه خرفه تاثير زيادي در فعاليت هاي زيستي اين گياه دارد.

Background and objectives: Iran is the main habitat of many forage and medicinal species with good nutritional value. They grow under harsh environmental conditions such as low rainfall and drought and can be a good alternative to some common forage items such as alfalfa that often require very favorable conditions for their growth. The present study was to determine the appropriate level of replacement of purslane in the diet and its effect on the digestive and fermentative activity of microbial population, microorganisms isolated from rumen of lambs fed experimental diets. Materials and methods: Experimental treatments included control diet (no purslane supplement) and four diets containing levels of 25, 50, 75 and 100% purslane alfalfa. The gas production test was used to determine the appropriate replacement level. The amount of gas produced in the samples was recorded at 2, 4, 6, 8, 10, 12, 24, 48, 72 and 96 hours after incubation and the parameters of gas production, organic matter digestibility and metabolic energy were estimated. The digestibility of dry matter and organic matter was investigated under specific culture conditions of microorganisms. At this stage, the diets containing (0, 25, 50%) of the purslane plant selected from the experiment were tested with rumen of lambs fed the diets containing these treatments. The data were analyzed using a completely randomized design. Results: The results of this study showed that the level of 100% purslane replaced by alfalfa had the highest amount of gas production (25.80 ml) compared to other experimental diets and its difference with 25 and 50 % levels was not (P > 0.05). Fermentable fraction was higher in all levels of purslane and was significantly higher than control (P < 0.05). Organic matter digestibility was also significantly higher at 50, 75 and 100% levels than other treatments (P < 0.05). The highest amount of microbial crude production was observed in 50 (77.2), 75 (78.5) and 100 (79.1) percent treatments and showed significant differences with other treatments (P < 0.05). No significant difference was found between ammonia nitrogen and pH of experimental diets incubated with anaerobic fungi or bacteria (P > 0.05). Replacement of 50% alfalfa with purslane resulted in an 11% increase in digestion of neutral detergent fiber (NDF) in experimental diets incubated with anaerobic bacteria (P < 0.05). Conclusion: Overall, the results of this experiment showed that the purslane plant is capable of manipulating ruminal fermentation activities in ruminant’s nutrition and can be used as an effective factor in changing the environment and microbial population of the rumen.