نظريه رفتار برنامه‌ريزي شده و مدل ارائه گزارشگري پايندگي توسط مديران

The theory of planned behavior and managers’ sustainability reporting model

هدف اين پژوهش ارائه مدلي مبتني بر نگرش و ساير عوامل روان‌شناختي مديران در گزارشگري پايندگي طبق نظريه رفتار برنامه‌ريزي‌شده مي باشد. لذا اين پژوهش بر روي مديران ارشد و مياني شركت‌هاي سهامي پذيرفته‌شده و نشده در بورس اوراق بهادار در ايران انجام شد. داده‌ها با به‌كارگيري روش مدل مسير حداقل مربعات جزئي تجزيه‌وتحليل گرديد.نتايج پژوهش بيانگر اين است كه گزارشگري پايندگي شركت­ها متأثر از قصد مديران مبني بر گزارشگري پايندگي است. از طرف ديگر نتايج نشان مي ­دهد كه قصد مديران براي گزارشگري پايندگي از هنجار ذهني و كنترل رفتاري درك شده تأثير مي­پذيرد، اين در حالي است كه نگرش نسبت به رفتار گزارشگري پايندگي مديران تأثيري بر قصد مديران براي گزارشگري ندارد. نتايج همچنين بيانگر اين است كه قصد و نيت مديران براي گزارشگري، هنجار ذهني و كنترل رفتاري درك شده مديران نيز خود به ترتيب از باورهاي رفتاري، هنجاري و كنترلي مديران در مورد گزارشگري پايندگي تأثير مي­پذيرد. درنهايت اينكه نتايج بيانگر اين است كه از بين متغيرهاي خارجي تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده، سطح آموزش و جنسيت بر هيچ‌يك از باورهاي مديران اثرگذار نيست، اما سطح اعتقادات ديني مديران بر باور هنجاري و كنترلي در مورد گزارشگري پايندگي و همچنين استقلال هيئت‌مديره بر باور هنجاري مديران در مورد گزارشگري پايندگي اثرگذار است.

The goal of this research is to explore managers’ approaches, viewpoints and some other psychological factors on sustainability reporting regarding to theory of planned behavior (TPB). Thus the research includes top and middle managers of listed and non listed companies of Iran stock exchange. Data was analyzed by partial linear squares (PLS). Findings show that subjective norms which are derived from managers’ normative and control beliefs which lead to their behavioral control affect on sustainability reporting of managers’ intentions. But their approaches and viewpoints do not affect from behavioral beliefs. Moreover, managers’ sustainability reporting behavior is explained by their intentions toward sustainability reporting. Besides, results indicate that gender and education level do not affect on managers’ behavioral, normative and control beliefs but religious awareness and board of directors independency affect on managers’ normative and control beliefs, whereas the mentioned factors do not affect on managers’ behavioral beliefs. So, results show that managers’ psychological factors determine and explain their sustainability reporting behavior. Firms’ lawmakers, experts and stakeholders could consider their policy and theory making through this context according to the results which show that managers do not believe in firms’ sustainability reporting usefulness and benefit.