كاربرد زئوليت‌هاي طبيعي راهكاري در جهت بهينه كردن مصرف نهاده‌ها در راستاي كشاورزي پايدار

Application of Natural Zeolites as a Strategy to Optimize Input Consumption for Sustainable Agriculture

زئوليت‌ها كاني‌هاي آلومينوسيليكاته و از رايج‌ترين تركيبات معدني در ميان سنگ‌ها هستند. خواص فيزيكي و شيميايي منحصر به فرد زئوليت‌هاي طبيعي، همراه با فراواني آنها در تركيبات رسوبي و سنگ‌هاي آتشفشاني، كاربرد زئوليت‌ها را در صنايع مختلف به خصوص در بسياري از بخش‌هاي كشاورزي و محيط زيست مانند توليد كودها و سموم شيميائي كند رها شونده زئوليتي، كاهش مصرف و افزايش كارايي كودهاي شيميائي، كاهش شستشوي عناصر غذايي از خاك، افزايش توليد محصولات زراعي، محيط‌هاي كشت زئوليتي، جيره غذائي حاوي زئوليت براي حيوانات اهلي، پيشگيري و درمان بيماري‌هاي دام و طيور، تصفيه آب و فاضلاب، پالايش خاك‌هاي آلوده، احياي اراضي باير مقدور ساخته است. ويژگي‌هاي زئوليت‌ها از جمله قدرت تبادل يوني بالا، آب‌گيري و آب‌دهي مكرر و جذب انتخابي، اين نويد را مي‌دهد كه استفاده از اين منابع طبيعي كمك چشمگيري در افزايش كمي و كيفي توليدات دامي و گياهي را به همراه داشته باشد. بايد توجه داشت كه هرگونه فعاليت تحقيقاتي در زمينه زئوليت‌ها در ايران كه داراي ذخاير عظيمي از اين مواد طبيعي مي‌باشد، حائز اهميت است، چرا كه منجر به استفاده از منابع طبيعي كشور شده و كاهش وابستگي به كشورهاي خارجي به عنوان تأمين كنندگان انواع نهاده‌هاي گران قيمت را در پي دارد. به عبارت ديگر استفاده از زئوليت‌ها در صنايع كشاورزي و محيط زيست مترادف است با حداكثر استفاده از مواد خام و ارزان قيمت محلي و حداقل كاربرد محصولات وارداتي كه بايد با صرف هزينه‌هاي گزاف خريداري شوند. در اين مقاله سعي شده است ضمن معرفي زئوليت‌هاي طبيعي به عنوان يك ماده قابل دسترس با ويژگي‌هاي منحصر بفرد، به طور خلاصه برخي ويژگي‌ها و نيز تعدادي از كاربردهاي آنها در صنايع كشاورزي تشريح گردد.

Zeolites are aluminosilicate minerals and are the most common minerals in the Earth's crust. The unique physical and chemical properties of natural zeolites, together with their abundance in sedimentary compositions and volcanic rocks, contribute to the importance of zeolites in many agricultural and environmental applications such as producing slow-release fertilizers and pesticides, increasing chemical fertilizers efficiency, decreasing nutrients leaching, increasing crop yield, creating zeolite growth media, zeolite amendment diet, prevention and treatment of animal and poultry diseases, water and sewage purification, refining contaminated soils and reclaiming wasteland. The properties of zeolites such as high ion exchange capacity, hydrophilicity/hydrophobicity and selective absorption enable them to be used for increasing livestock and crop production. It should be taken into account that any research on zeolites in Iran, where it has proven to be a rich reserve of these natural materials, is vital because it would lead to an increase in the use of natural resources in the country and reduction in the country’s dependence on expensive foreign inputs. In other words, the application of zeolites in the agricultural and environmental industries would help to maximize the utilization of inexpensive and locally available raw materials and minimum use of imported products that will face higher tariffs. In this article, while trying to introduce natural zeolites as an available material with unique properties, we briefly describe some features and some of their applications in the agricultural industry.