عنوان مقاله :
نظام مراقبت سل در جمهوري اسلامي ايران: تاريخچه، ساختارها و دست آوردها
عنوان به زبان ديگر :
Tuberculosis Surveillance System in the Islamic Republic of Iran: History, Structures and Achievements
پديد آورندگان :
قادري، ابراهيم دانشگاه علوم پزشكي كردستان، سنندج - مركز تحقيقات عوامل اجتماعي مؤثر بر سلامت - پژوهشكده توسعه سلامت , مرادي، قباد دانشگاه علوم پزشكي كردستان، سنندج - مركز تحقيقات عوامل اجتماعي مؤثر بر سلامت - پژوهشكده توسعه سلامت , شرفي، سعيد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، تهران - مركز مديريت بيماري‌هاي واگير , رحماني، خالد دانشگاه علوم پزشكي كردستان، سنندج - مركز تحقيقات گوارش و كبد - پژوهشكده توسعه سلامت , احمدي، شهناز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، تهران - مركز مديريت بيماري‌هاي واگير , محسن پور، بهزاد دانشگاه علوم پزشكي كردستان، سنندج - مركز تحقيقات زئونوز - پژوهشكده توسعه سلامت , ناصحي، مهشيد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، تهران - مركز مديريت بيماري‌هاي واگير
كليدواژه :
سل , نظام مراقبت , بيماري‌هاي واگير , ايران
چكيده فارسي :
مقدمه و اهداف: در طي دهه‌هاي قبل، برنامه مبارزه با سل در كشور بسيار ساختارمند شده و موفقيت‌هاي زيادي حاصل شده است. هدف اين مقاله، توصيف مشخصات برنامه مراقبت سل و اجزاي آن در كشور جمهوري اسلامي ايران است.
روش كار: داده‌هاي اين مطالعه از نظام مراقبت مركز مديريت بيماري‌هاي واگير، بررسي اسناد، مدارك، كتاب‌ها و مقاله‌هاي منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرايند و صاحب‌نظران نظام مراقبت سل در سال‌هاي 98-1396 هجري شمسي اخذ شد.
يافته‌ها: در نظام مراقبت سل، شناسايي و درمان و پيگيري اطرافيان بيماران انجام مي‌شود. اجراي راهكار DOTS يا به عبارتي درمان كوتاه مدت تحت نظارت مستقيم يك جزء اصلي برنامه محسوب مي‌شود. ثبت بيماران در نرم‌افزار آنلاين انجام مي‌شود و امكان گزارش‌گيري شاخص‌هاي مهم برنامه در اين نرم‌افزار وجود دارد. در اين نظام مراقبت، حساسيت ويژه‌اي روي درمان بيماران وجود دارد، بنابراين بروز سل مقاوم به درمان در كشور به نسبت همسايگان كم‌تر است. وجود آزمايشگاه‌هاي منطقه‌اي كه به صورت گسترده‌اي همه مناطق كشور را پوشش مي‌دهند، از نقاط قوت ديگر برنامه مبارزه با سل است.
نتيجه‌گيري: برنامه مبارزه با سل در ايران با وجود مشكلات بودجه‌اي، موفقيت‌هاي زيادي را به همراه داشته است. هرچند اين برنامه نيازمند درنظر گرفتن راهكارهاي جديد براي كاهش هرچه بيشتر ميزان بروز سل است.
چكيده لاتين :
Background and Objectives: Over the past decades, the Iran’s anti-tuberculosis campaign has become highly
structured and many achievements have been made. The purpose of this study was to describe the characteristics
of the TB surveillance system and its components in the Islamic Republic of Iran.
Methods: The data of this study were obtained from the surveillance system of the Center for Communicable
Disease Control, a review of the records, documents, books and published articles, and also interviews with
process owners and experts of TB surveillance during 2017-2019.
Results: Case finding and treatment and follow-up of TB patients and their household contacts are done In the TB
surveillance system. The implementation of the DOTS, (DIRECTLY OBSERVED TREATMENT SHORT-Course) is a
major component of the TB surveillance system. Patient registration is done in an online application, which allows
extracting and reporting the important indicators of the program. In this surveillance system, there is a special
sensitivity to the treatment of patients, so the incidence of multi drug-resistant TB in the country is lower than that
of the neighbors. The presence of regional laboratories that cover the entire region of the country is one of the
strengths of the TB surveillance program in Iran.
Conclusion: Despite budget problems, the anti-TB program in Iran has many achievements. However, new
strategies need to be considered to reduce the incidence of TB.
عنوان نشريه :
اپيدميولوژي ايران
