كليدواژه :
اخلاق زيست پزشكي , خودمختاري , فطرت , قرآن
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: اصل احترام به خودمختاري فردي از جمله مسائل چالش برانگيز در اخلاق زيست پزشكي معاصر است. نظر به چالشي كه درباره تعارض اين اصل با اصول اخلاق اسلامي وجود دارد، اين مطالعه با هدف تحليل اصل احترام به خودمختاري فردي و تطبيق آن با انسان شناسي قرآني صورت گرفته است.
مواد و روش‌ها: در اين پژوهش تحليلي، در سه سطح به تحليل و مقايسه مفاهيم، قضايا و مباني فلسفي اصل احترام به خودمختاري فردي و تطبيق آن با انسانشناسي قرآني پرداخته ميشود.
يافته‌ها: مبناي فلسفي اصل احترام به خودمختاري فردي، آزادي و اختيار انسان در وضع قواعد اخلاقي و تبعيت نكردن از احكام بالادستي است. در نگاه اول، چنين مبنايي با اصول اسلامي كه خداوند را واضع احكام اخلاقي ميداند در تعارض است، اما با تدقيق در مفاهيم قرآني، دركل تعارضي بين اين اصل با ديدگاه قرآني ديده نميشود؛ زيرا بر اساس نص قرآن، خداوند از روح خود در انسان دميده و تمام اسماءالله را به وي تعليم داده است. مبناي گرايش انسان به خداوند فطرت الهي است كه در نهاد همه انسانهاست و دين نيز مبتني بر آن است؛ بنابراين، همانطور كه در فلسفه كانت پيروي از احكام كلي عقل عملي، پيروي از احكام بالادستي و امري بيرون از انسان به حساب نميآيد، تبعيت از خداوند و دستورات دين نيز چنين است.
نتيجه‌گيري: نتايج نشان ميدهد كه مبناي فلسفي اصل احترام به خودمختاري فردي، همان اراده آزاد انسان است و تعارضي با فطرت دينگراي انسان ندارد.
چكيده لاتين :
Background and Aim: The principle of respect for individual autonomy is one of the most challenging
issues in contemporary biomedical ethics. Given the conflict of this principle with the principles of Islamic
ethics, this study aims to analyze the principle and its adaptation to Qur'anic anthropology.
Materials and Methods: In this analytical research, the concepts, theories and philosophical foundations of
the principle of respect for individual autonomy are analyzed in three levels and then, its conformity with
Qur'anic anthropology will be investigated.
Findings: The philosophical basis of the principle of respect for individual autonomy is human freedom to
establish moral rules and non-compliance with upstream laws. At first glance, it conflicts with Islamic
principles that regard God as the legislator of ethical principles and moral rules, but based on the Quranic
concepts, there is no conflict between this principle and the Qur'anic view, in general. Because, according to
the Qur'an, God has blessed his soul with man and taught him all of God's names. The basis of man's
inclination to God is the divine nature which is the foundation of all human beings and religion is also based
on it. Therefore, as in Kant's philosophy, following the principles of practical reason does not mean as
obeying upstream laws, out of human existence, obedience to God and religion's commandments do not so.
Conclusion: The results show that the philosophical basis of the principle of respect for individual autonomy
is the free will of man and does not conflict with his religious nature.
