ديدگاه فقهي مشروعيت شرط عدم تمكين در عقد نكاح با رعايت حقوق شهروندي

The Legitimacy of Condition of Non-Obey in the Marriage Contract with Respect to Citizenship Rights

عقد نكاح به عنوان يكي از توصيه‌هاي اساسي دين اسلام نقش مهمي در استحكام و تداوم نهاد خانواده دارد. با اين وجود، عقد نكاح تحت تأثير مقوله ديگري از جمله شرط عدم تمكين قرار دارد كه از نظر فقها محل اختلاف فراوان است. شرط عدم تمكين در عقد نكاح ارتباط تنگاتنگي با حقوق شهروندي دارد، زيرا در حقوق شهروندي، استقلال مالي زن و پيشرفت او در اجتماع مورد توجه قرار گرفته است و از سويي ديگر، رياست زوج بر خانواده و حق تمكين وي، ممكن است محدوديت‌هايي براي حضور زوجه در عرصه‌هاي اجتماعي پديد آورد و حقوق شهروندي را تحت تأثير قرار دهد. سؤال پژوهش حاضر اين است كه مشروعيت شرط عدم تمكين چگونه مي‌تواند بر رعايت حقوق شهروندي زوجين از جمله زنان در جامعه اسلامي كمك نمايد؟ از نتايج پژوهش حاضر اين است كه ضرورت‌هاي اجتماعي براي ورود زنان به عرصه‌هاي مختلف سياسي، اجتماعي و اقتصادي از يك طرف و تأكيد دين اسلام بر رعايت كرامت ذاتي انسان‌ها و برابري زن و مرد از طرفي ديگر باعث شده تا تغييراتي در شرط عدم تمكين لحاظ شود تا حقوق شهروندي زنان محقق شود. بنابراين در زندگي معاصر، استيفاي حق تمكين در هر زمان براي زوج ممكن نيست، چون زنان علاوه بر ايفاي وظايف ناشي از زوجيت، در فعاليت‌هاي اجتماعي و اقتصادي نيز مشاركت فعال دارند، لذا ترجيح مي‌دهند كه ضمن حفظ زوجيت، نقش اجتماعي خويش را هم توسعه بخشند. حقوق شهروندي زنان با مشروعيت‌دادن به شرط عدم تمكين در عقد نكاح قابل حصول است. روش پژوهش حاضر توصيفي ـ تحليلي است كه با شيوه اسنادي و كتابخانه‌اي، اطلاعات آن جمع‌آوري شده است.

Marriage contract as one of the fundamental recommendations of the Islamic religion plays an important role in strengthening the family institution. However, the marriage contract is affected by another category, including Condition non-compliance, that there is a lot of disagreement between Jurists. The condition of non- obey in marriage contract is closely linked to citizenship. Because, at citizenship rights, women's financial independence and their progress in society have been taken into consideration, an‎d on the other hand, Presiding over the man in the family and the right to obey of him, it May cause Limitations for women in the social arena, an‎d affect citizenship rights. The question of this study is how can legitimacy of non- obey condition help to respect the citizenship rights of couples, including women in Islamic society?. From the results of the present study is that Social Necessities To enter women into different political, social and economic spheres, on the one hand, an‎d the emphasis on Islam on respect for the inherent dignity of men and equality for men and women, on the other hand, Caused to consider changes to Condition of non- obey From the perspective of realizing women's citizenship rights as well. Thus, in contemporary life, it is not possible for husband to acquire the right to obey at any time. Because women, in addition to fulfilling their marital obligations, they also participate actively in social and economic activities. Therefore, they prefer to develop their social role while maintaining their marital obligations. Citizenship rights for women can be achieved by legitimizing the condition of non- obey in marriage. The method of the present study is a descriptive-analytical one that information has been collected through documentary and library methods.