مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تحليل همديدي و ساختار ديناميكي الگوهاي تابستانه استان خوزستان

پديد آورندگان :

جمالي زاده، ناهيد دانشگاه آزاد اسلامي، اهواز، ايران , ظهوريان پردل، منيژه دانشگاه آزاد اسلامي - گروه جغرافيا، اهواز، ايران , لشكري، حسن دانشگاه آزاد اسلامي - گروه جغرافيا، اهواز، ايران , شكيبا، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي - گروه جغرافيا، اهواز، ايران , محمدي، زينب دانشگاه آزاد اسلامي - گروه جغرافيا، اهواز، ايران

چكيده فارسي :

در اين پژوهش به بررسي همديدي و تغييرات ساختار ديناميكي الگوهاي تابستانه در استان خوزستان پرداخته شده است. بدين منظور دماي ايستگاه هاي منتخب در يك دوره آماري روزانه 30 ساله (2015-1986) تعيين شد و داده هاي جوي سال هاي مذكور با استفاده از سايت http://www.esrl.noaa.gov استخراج گرديد و داده هاي روزانه اين سال ها در تراز دريا در اسكريپتي در محيط نرم افزار grads تهيه و استخراج شد. براي الگوهاي گردشي غالب تابستانه از شيوه تحليل عاملي با دوران واريمكس استفاده شد. پرتكرارترين الگوي همديدي در ماه هاي گرم استان خوزستان الگويي شبيه الگوي مورخ 27 ژوئن 2001 هست. در اين الگو در لايه زيرين وردسپهر مركز چرخندي بر روي شمال عربستان و جنوب خليج فارس تشكيل مي شود كه گاه به صورت مستقل و گاه به صورت ادغام شده با چرخند حرارتي پاكستان بر روي استان خوزستان گسترش مي يابد. در تمام موارد يك زبانه كم فشار با راستاي جنوب شرقي- شمال غربي در امتداد دامنه هاي جنوبي زاگرس و خليج فارس وارد استان مي شود. اين الگو باعث فرارفت هواي گرم بيابان هاي داغ عربستان بر روي استان مي شود. به تدريج در لايه مياني وردسپهر بخصوص از تراز 700 هكتوپاسكال اين الگوي چرخندي جاي خود را به يك پشته عميق كه از سلول پرفشار عربستان كه در تمام ماه ها بر روي ساحل شرقي درياي سرخ (محدوده مكه تا مدينه) قرار دارد، قرار مي گيرد. اين الگوي همديدي باعث ايجاد يك لايه پايدار در لايه مياني بر روي استان شده و با فرونشيني هوا در يك لايه ضخيم و گرمايش بي دررو حاصل از آن باعث تشديد گرماي لايه سطحي جو بر روي استان مي گردد.