عنوان مقاله :
نقش علماي نقشبنديه در امور اجتماعي قرن نهم هجري با تأكيد بر مشي دنياگرايي در عين دنياگريزي
عنوان به زبان ديگر :
The Role of the Naqshbandi Scholars in Social Affairs in 9th century AH with an Emphasis on Secularism in isolationism
پديد آورندگان :
پرنياني، ميلاد داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، واﺣﺪ ﺷﺒﺴﺘﺮ - ﮔﺮوه ﺗﺎرﯾﺦ، ﺷﺒﺴﺘﺮ، اﯾﺮان , كاظمي راشد، منيره داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، واﺣﺪ ﺷﺒﺴﺘﺮ - ﮔﺮوه ﺗﺎرﯾﺦ، ﺷﺒﺴﺘﺮ، اﯾﺮان , دين پرست، ولي داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮﯾﺰ - گروه ﺗﺎرﯾﺦ، ﺗﺒﺮﯾﺰ، اﯾﺮان , صدري، منيژه داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، واﺣﺪ ﺷﺒﺴﺘﺮ - ﮔﺮوه ﺗﺎرﯾﺦ، ﺷﺒﺴﺘﺮ، اﯾﺮان
كليدواژه :
نقشبنديه , اجتماع , تيموري , ميانجيگري , دنياگرايي
چكيده فارسي :
نقشبنديه از فرقه‌هاي تصوف در دوره تيموري است كه رهبران آن تلاش داشتند در امور اجتماعي مداخله كنند. نزديك شدن اكابر نقشبنديه به هيئت حاكمه اين شبهه را در اذهان پيش مي‌آورد كه آنان از اصول ساختاري آيين درويشي عدول و به امور دنيايي ورود كردهاند. بنابراين پرسش پيش رو اين خواهد بود كه آيا علماي نقشبنديه اقدامات خود را منافي دنياگريزي اهل تصوف ميدانستهاند؟ اگر پاسخ مثبت است، ذيل چه توجيه يا تفسيري؟ يافته‌هاي تحقيق به نوع خاصي از اجتهاد تأكيد ميكند كه اصل را بر ايجاد تعادل بين گرايشات دنيوي و اخروي ميگذارد. در اين سازوكار هر نفسي بنا به ظرفيت و مرتبه وجودي خود داراي سهمي از ماديات و معنويات است. در اين ميانه خود علماي نقشبندي(به عنوان خواص) اين وارستگي را در خود احساس ميكردند تا با ماديترين بخش جامعه ارتباط برقرار كنند و با راهبري آنها در جهت احقاق حقوق مردم بكوشند. تنها از اين طريق بود كه شرايط آباداني دنياي بيرون و درون همزمان فراهم ميآمد. بنا بر ماهيت موضوع، روش تحقيق در پژوهش حاضر، تاريخي-تحليلي است.
چكيده لاتين :
Naqshbandiyah is one of the Sufi cults in the Timurid era whose leaders tried to interfere in social affairs. Their proximity to the governing body made it suspicious that they had strayed from the Sufi structural principles and turned to worldly affairs. So the first question is whether the Naqshbandi scholars have considered their actions to be against the Sufi worldview? If yes, what is their justification or interpretation? The findings of the study emphasize a particular type of ijtihad that establishes the principle of balancing Material and spiritual tendencies. In this mechanism, every soul has its share of material and spiritual, by its capacity and rank. In the meanwhile, the Naqshbandi scholars themselves (as elites) felt this attachment to communicate with the most material part of society and to guide them in obtaining the right of the people. It was only in this way that provide conditions for the development of the outside and the inside world came together. By the nature of the subject, the research method in this study is historical-analytical.
