پديد آورندگان :
اعتماديان، مسعود دانشگاه علوم پزشكي ايران - مركز تحقيقات مديريت بيمارستاني - بيمارستان شهيد هاشمي‌نژاد، تهران , سليماني، محمدجواد دانشگاه علوم پزشكي ايران - مركز تحقيقات مديريت بيمارستاني - بيمارستان شهيد هاشمي‌نژاد، تهران , مصدق راد، علي محمد دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - مركز تحقيقات مديريت اطلاعات سلامت، تهران، ايران , هدايتي، پوريا دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده پزشكي، تهران، ايران
كليدواژه :
مديريت , مطالعه موردي , جانشين‌پروري , بيمارستان
چكيده فارسي :
مقدمه: مديريت نقش بسزايي در ارتقاي بهره‌وري بيمارستان‌ها دارد. برنامه جانشين‌پروري مديران فرايند شناسايي، آموزش و توسعه افرادي با توانايي‌ها و شايستگي‌هاي لازم براي تصدي مشاغل مديريتي كليدي سازمان است. هدف اين مطالعه شناسايي و تبيين عوامل موثر بر جانشين‌پروري مديران در بيمارستان بود.
مواد و روش كار: اين مطالعه موردي به صورت كيفي در سال 1397 در يك بيمارستان فوق تخصصي شهر تهران انجام شد. از روش‌هاي مصاحبه ي نيمه ساختار يافته و عميق فردي، بررسي اسناد و داده‌هاي آرشيوي براي جمع‌آوري داده‌هاي پژوهش استفاده شد. مصاحبه‌شوندگان به صورت هدفمند و با حداكثر تنوع از بين مديران و كاركنان بيمارستان انتخاب شدند و مصاحبه‌ها تا اشباع داده‌ها ادامه يافت (45 مصاحبه). از روش تحليل موضوعي براي تحليل داده‌ها با استفاده از نسخه 11 نرم افزار مكس كيو دي اي استفاده شد.
يافته ها: تعداد 33 عامل موثر بر جانشين‌پروري مديران در اين پژوهش شناسايي و در قالب عوامل درون سازماني و برون سازماني طبقه‌بندي شدند. عوامل درون سازماني شامل مديريت و رهبري (حمايت، ثبات و بلوغ مديريت و قوانين و مقررات)، برنامه‌ريزي راهبردي (دورنما و اهداف سازماني، برنامه‌ريزي جانشين‌پروري و ارزشيابي برنامه جانشين‌پروري)، فرهنگ سازماني (اعتماد متقابل مديران و كاركنان، ارتباطات موثر، شفافيت سازماني و شايسته‌سالاري)، يادگيري سازماني (تدوين، اجرا و ارزشيابي برنامه آموزشي جانشين‌پروري)، مديريت كاركنان (مسير ارتقاي شغلي واضح، مديريت استعداد، مشاركت كاركنان و ارزشيابي عملكرد كاركنان)، مديريت بيماران (سنجش رضايت بيماران و توجه به نيازها و انتظارات بيماران در برنامه جانشين‌پروري)، مديريت منابع (تأمين منابع مورد نياز، ساختار سازماني منعطف، تشكيل كميته جانشين‌پروري و مديريت دانش) و مديريت فرآيندها (تدوين، اجرا و ارزشيابي فرآيند مديريت جانشين‌پروري) بود. همچنين، عوامل سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فناوري بر موفقيت برنامه جانشين‌پروري بيمارستان تأثير دارند.
نتيجه گيري: برنامه جانشين‌پروري بيمارستان تحت تأثير عوامل درون و برون سازماني قرار دارد. مديران بيمارستان‌ها بايد به اين عوامل به هنگام مديريت برنامه جانشين پروري توجه داشته باشند.
چكيده لاتين :
Objective (s): Managers play a vital rol in hospital productivity. Succession planning is the process of identifying, developing, evaluating and training talented employees, which can, in turn, ensure organizational management and leadership continuity. Hospitals lag behind other business industries in using succession planning. This study aimed to identify key success factors of succession planning in a hospital.
Methods: This case study was conducted in a public hospital that implemented succession planning in Tehran, Iran in 2018. Research participants were drawn from a purposive sample of hospital managers and employees (45 persons). Indepth semi-structured interviews were conducted using open-ended questions. Thematic analysis was used for data analysis using MAXQDA 11 software.
Results: Thirty-three factors affecting hospital succession planning were identified and grouped into two categories (i.e., internal and external factors). Internal factors including management and leadership (i.e., managers’ support, stability and maturity and rules and regulations), strategic planning (i.e., organizational vision and goals, succession planning, and succession planning evaluation), organizational culture (i.e., mutual trust, effective communication, and organizational transparency), organizational learning (i.e., developing, executing and evluating succession education plans), employees’ management (i.e., clear job career, talent management, employees’ involvement and employees’ performamnce evaluation), patients’ management (i.e., patient satisfaction survey and paying attention to patients’ needs and expectations in succession planning), resources management (committing resources, flexible organizational structure, succession planning committee and knowledge management) and process management (formulation, implementing and evaluation robust succession planning processes) affect management succession planning. Besides, a hospital’s succession planning can be influenced by political, economic, social and technological factors.
Conclusion: Succession planning in hospitals could be affected by internal and external factors. Hospital managers should consider these factors in their management succession planning.
