تحليل ساختاري عنصر جهاد و پيكار با نفس در سوره يوسف با تأكيد بر ساختار آوايي

قرآن به‌عنوان معجزه تاريخ براي ترسيم معاني و معارف گوناگون از تمهيدات ادبي و هنري خاصي بهره گرفته و آنها را در قالبي بي‌نظير در دسترس همگان قرار داده است. در حوزۀ زبان‌شناسي روش تحليل ساختار، روشي نوين در فهم و درك اين مفاهيم است كه در قالب بررسي ساختار آوايي، صرفي، نحوي و بلاغي سوره‌ها به بررسي ارتباط ميان اجزاي آيات مي‌پردازد تا از طريق كشف نظام حاكم در ساخت عناصر تشكيل‌دهنده سوره نشان دهد كه چگونه سازه‌هاي زباني متن مضمون و محتواي آن را انتقال مي‌دهد. سوره يوسف از سوره‌هايي است كه با مؤلفه‌هاي متنيِ ضرباهنگ، واژگان، نحو و بلاغت بي‌نظير خود معناي جهاد و پيكار با نفس را به‌گونه‌اي شگرف به‌ تصوير مي‌كشد؛ اما مقاله حاضر به‌سبب گستردگيِ بحث تحليل ساختاري، بيشتر بر تحليل ساختار آوايي اين سوره تمركز نموده تا با واكاوي آن در قالبي توصيفي- تحليلي، ضمن آشكار نمودن گوشه‌هايي از لطايف، دقايق و رموز هنري و جنبه‌هاي زيباشناختي آن نشان دهد كه نظام آوايي اين سوره تا چه اندازه در آفرينش مضمون مبارزه و برانگيختن مخاطب و پويايي متن مؤثر بوده است. دستاورد اين پژوهش نشان مي‌دهد كه ساختار آوايي سوره‌ يوسف در كنار بافت‌هاي متني ديگر با غرض سوره و مضمون جهاد و پيكار با نفس كاملاً همسو بوده و قرآن از همۀ ظرفيت‌ها و امكانات براي تبليغ پيام سعادت بهره برده است.

This article has no abstract